Робинзон Крузо - Даниэль Дефо

Өздеріңіз ойлаңыздаршы, бұрын-соңды теңіз бетін көрмеген, осының алдында ғана болмашы толқудан зәресі кете қорыққан мен енді қандай сезімді басымнан кешіруім мүмкін еді? Көп жыл өтіп кетсе де, егер мен жадымнан жаңылмасам, маған ол кезде өлім қорқынышты емес еді: кінәмді мойындап, әкемнің алдына барып кешірім сұрау туралы шешімімді өзгертіп, бұрынғы қарғыс атқан қияли армандарыма қайта оралғаным туралы ойлар жүз есе азапқа салып, еңсемді езіп, дауыл қорқынышымен астасып, мені адам айтқысыз хәлге түсірді. Бірақ бәле-жаланың көкесі әлі алда екен: дауыл күшейген үстіне күшейе түсті, теңізшілердің айтуына қарағанда, мұндай дауылды олар да бұрын-соңды көрмесе керек. Біздің кемеміз мықты еді, бірақ жүгінің ауырлығынан белуарынан суға батып, теңселіп тұрды. “Жауып кетеді, қисайып бара жатыр” деген дауыстар сәт сайын шығып жатты. Бұл сөздердің мәнісін сұрап алғанымша, түсінбегенімнің өзі маған белгілі бір деңгейде үлкен артықшылықтар берді. Бірақ, дауыл долданып күшейгеннің үстіне күшейе түсті, мен, – ал мұндайды көрудің сәті үнемі түсе бермейді, – капитан мен боцманның және басқалардікіне қарағанда сезімі мұқала қоймаған бірнеше адамның кеменің су түбіне кетерін сәт сайын күтіп тілек тілеп, жалбарынғанын көрдім. Түн ортасы ауа трюмдегі суды байқау үшін төменге түскен біреу: “Кемеге су кірді” деп хабар берді, екінші біреу: “Су төрт фут жоғары көтерілді” деп оның сөзін жалғады. Дәл сол сәтте “бәрің де помпаға жиналыңдар” деген пәрмен келді, бұл сөз құлағыма жеткен бойда жүрегім бір сәтке тоқтап қалғандай болып, отырған кереуетіме шалқамнан құлай кеттім. Бірақ теңізшілер осы кезге дейін еш жәрдемің тиген жоқ, енді бір кісідей қол ұшын бере аласың деп еркіме қоймай жұлқылап тұрғызып алды. Тәлтіректеп тұрдым да, жүгіре басып помпаға келдім, келе бар күшімді салып мен де жүргізе бастадым. Осы кезде бірнеше жүк тиеген ұсақ кемелер желге қарсы тұра алмай, зәкірлерін бос қоя беріп, ашық теңізге шықты. Кемелер жанымыздан жылжып өте бергенде, капитан біздің апатқа ұшырап жатқанымызды білдіру үшін зеңбірек атыңдар деп бұйрық берді. Зеңбіректің не себепті атылғанына түсінбеген мен, кеменің бір жері зақымдалған, болмаса одан да зор бір пәле келді екен деп ойлап, есімнен танып құлап қалыппын. Әркім өз басымен әлек, менің не күйде болғаныма көңіл бөліп, мән беріп жатқан ешкім жоқ. Менің мүрдем кеткеніме әбден көзі жеткен бір теңізші мені аяғымен итеріп жібіріп, сол қалпымда қалдырды да, помпадағы менің орныма тұрып алды; мен есімді жиғанша едәуір уақыт өтті.

Біз жұмысымызды жалғастыра бердік, бірақ трюмдегі су көтерілгеннің үстіне көтеріле берді. Кеменің бататыны айдан анық еді, дауыл біртіндеп тынши бастаса да, біз айлаққа кіргенше кеменің су бетінде қалуы екіталай болатын, сондықтан капитан көмек сұрап зеңбіректен атқылауын жалғастыра берді. Өлдім-талдым дегенде әйтеуір алдымызда тұрған ұсақ кемелердің бірі бізге жәрдем беруге тәуекел етіп, қайық жіберді. Орасан зор қауіппен қайық бізге жақындай түсті, бірақ қайықтағылар бізді құтқарып қалу үшін жандарын шүберекке түйіп қанша жанталаса ессе де, қайық кемеге, ал біз қайыққа маңайлай алмай-ақ қойдық. Біздің матростар өте ұзын қылып алып оларға басында қалтқы белгісі бар арқан лақтырды. Лақтырған арқан да оңайлықпен олардың қолына түспеді, бірталай бейнеттенгеннен кейін ғана арқанның ұшы біреуінің қолына тиді. Біз оларды кемеміздің құйрығына таман тартып әкелдік те біріміз қалмай олардың қайығына түстік. Онымен олардың кемесіне жетуді ойлаудың өзі жөнсіз еді: біз бір ауыздан желдің ығына қарай есе береміз деп шештік, тек мүмкіндігінше жағаға қарай жақындай беру ұйғарылды. Біздің капитан бөтен матростарға олардың қайығына қандай да бір залал келсе, жағаға жеткесін қайықтың иесіне ақша беретінін айтты. Сөйтіп жартылай ескекпен есіп, жартылай толқынның екпінімен солтүстікке, Винтертон-Несса бағытына бұрылып, бірте-бірте жерге қарай бағытымызды түзей бастадық.