Дон Кихот ІІ - Мигель де Сервантес

Санчо бұған былай деп жауап қатты:

— Әй, антұрған күтуші қатын! Түзу жолдан тайдырып, алдап-арбап, ит тұмсығы өтпейтін қайдағы бір қорыс пен жықпылға қожайыныңызды мен емес, мені қожайыныңыз апарған болатын: тектен-тек дүние кезіп тентіреуге мені ертіп әкеткен де сол, — осы себепті екеуіңнің де сөзің бос сандырақ болып тұр, — қарамағыңа бір аралды берем деп алдап-сулап үйден алып шыққан да сол, бірақ онысын әлі беретін түрі жоқ.

— Сол жексұрын аралыңмен қоса біржола құрып кетпейді екенсің сен, қарғыс атқыр Санчо! — деп жиен қыз да килікті. — Арал дейді ғой маған, о несі-ай! Сен не, оны жейсің бе неғыласың, жалмауыз, обыр неме?

— Жемеймін, басқарам оны, билік жүргізем, — деп реніш білдірді Санчо, — және басқарғанда — он қалалық кеңес пен астаналық он алькальдтан артық басқаратын болам.

— Не десең о де, жеркенішті қылықтар қоймасы және мекерлік ордасы боп табылатын сен залым мұнда бәрібір кірмейсің, — деп салды күтуші әйел. — Бар, өз үйіңді басқар, ұлтарақтай телімің бар, соны жырт, арал-марал дегенді қой.

Бұлардың салғыласуы священник пен шаштаразды күлкіге қарық қылды, алайда Санчо аузына келгенді оттап, өзінің, Дон Кихоттың, жақсы атына кір келтіретін, кесірін тигізетін әлдебірдеңе жайында шатып жүре ме деп қорыққан Дон Кихот оны ішке шақырды да, әйелдерге айқай-шуды тоқтатып, оны өткізіп жіберуге әмір етті. Санчо ішке кірді, ал священник пен шаштараз Дон Кихотпен қоштасты; оның осынау қырсығы қалың кезбе рыцарьлық жайындағы ақылға қонымсыз пікірінде табандап тұрып алғанын, бұл турасындағы ой-толғамдарға бар ынты-шынтысымен берілгенін көрген олардың бұл сауығып кетеді-ау деген үміті енді біржола үзілген еді, осы себепті священник шаштаразға:

— Көріңіз де тұрыңыз, қадірменді достым, күндердің бір күнінде бауырымыз тағы да тайып тұрады, — деді.

— Оған еш күмәнім жоқ, — деп үн қатты шаштараз, — алайда мені рыцарьдың ауыштығынан гөрі атқосшының аңқаулығы таңғалдырып тұр: аралға қожалық ететініне сеніп қалғаны сонша, оған мұны ұмыттыруға қандай өкініштің де өксігі дәрменсіз.

— Құдай алдарынан жарылқасын, — деді священник, — ал біз екеуіміз сырттай бақылап тұратын болайық: рыцарь мен атқосшының бірінен бірі өткен делқұлы әрекеттерінің ақыры неге апарып соқтырарын көрейік, — анығы біреу: екеуі де құдды бір қалыптан шыққандай, сондықтан мырзасының есалаңдығы малайының есуастығынсыз түкке татымас еді.

— Рас айтасыз, — деп қоштады оны шаштараз. — Ана екеуінің қазір не жайында әңгіме көйітіп жатқанын білер ме еді, шіркін.

— Жиен қарындасы не күтуші әйелі кейін бәрін бізге баяндап беретінінде күмәнім жоқ: өйткені тың тыңдау олардың дағдылы әдеті ғой, — деді священник.

Ал, бұл кезде Дон Кихот Санчоны бөлмесіне кіргізіп іштен кілттеніп алған еді, сөйтіп онымен оңаша қалған соң былай деп сөйлеп кетті:

— Мені жылы ұяңды тастап шығуға мәжбүр еткен адам санайтыныңа және санап та жүргеніңе қатты өкпелімін, Санчо, алайда өзімнің де үйде отырып қалмағаным саған белгілі ғой: екеуіміз сапарға бірге шықтық, бірге аттандық, бірге жиһан кездік, екеуіміз тап болған тағдыр мен теперіш те айна-қатесіз ұқсас: егер сені бір мәрте көрпеге салып қақпақылдаса, мені жүз мәрте таяққа жықты; міне, сенің алдыңдағы бар артықшылығым осы ғана.

— Жә, бұл бізге әбден үйреншікті болған нәрсе ғой, — деді Санчо онша келісіңкіремей, — өзіңіз, тақсыр, айтпаушы ма едіңіз: қырсыққа атқосшылар емес, кезбе рыцарьлар кезігуге тиіс, деп.

— Қателеспе, — деп ескертті Дон Кихот, — caput dolet... деп басталатын сөз тегін айтылмаған шығар.

— Мен тек ана тілімді ғана білем, — деп мәлім етті Санчо.

— Айтайын дегенім, — деп түсіндірді Дон Кихот, — басың ауырса бүкіл денең ауыратыны мәлім, ал мына мен сенің қожайының әрі сеньорыңмын, ендеше мен — баспын, ал сен менің қызметшімсің, яғни — денемнің бір мүшесісің, міне осы себепті мен бір пәлеге душар болсам, оның саған да зардабы тимей қалмайды, сол сияқты сенің қасіретің де маған салмақ түсіреді.