Ворон / Қарғын - Дулат Исабеков

Ол алғы сөзін оқи бастады. Автордың романды аяқтай алмағанын, шығарма алғашқы үлгіден кейін қайта қаралмаған күйінше басылып отырғанын ұқты. Ары қарай оқығысы келмеді. Басын қайта көтерді. Залдан "Полонездің" ақыл-ойыңды тұтқындар құдіретті әуені анық естіліп тұр. Мәнсия Бағила келгелі оны үшінші рет қойды, демек, ол әлі "матроспен" билеп жүр. Сүйікті мотросымен!

Бір кезде музыка бітті. Мәнсияның пластинканы орнына қойып, проигрывательді өшіргені, сонан соң протез аяғы тақ-тақ етіп ас үйге қарай жүргені естілді. Ол ас үйге жете берді де, қимылсыз қалды. Мұнда біреу-міреудің кіргенін сезген болса керек. Сонан соң киім ілгіш жаққа кетті. Шырт еткізіп шамды жағып, шырт еткізіп ізінше қайта өшірді. Оның тақылдаған аяқ дыбысы бері қарай жақындай берді. Бағила кітабына жалма-жан үңіле қойды.

Әріптер секіріп билеп жүрген секілді бастарын біріктіре алмады. Бөлменің есігі кенет сарт етіп ашылғанда ол селк ете түсіп, солай қарай мойын бұрды.

Мәнсия есіктің тұтқасынан қыса ұстап, бұған жеп жіберердей өшпенділікпен қарап тұр екен. Жүзі сұрланып,екі көзі жалт-жұлт етеді. Бағиланың жүрегін қорқыныш билеп, енді не боларын үрейлене күтті.

- Мен қалай билейді екем, көңілің тойғанша қарадың ба?- деді ол ызадан жарыла жаздап.

- Манс...

- Манс деме мені. Сенің олай атауға қақың жоқ!

- Мен жаңа ғана келдім,- деді Бағила оның буырқанған ашу-ызасын қандай сөзбен тоқтатудың амалын таба алмай.

- Өтірік! Қане, қанша бет оқыдың?- Ол таңғажайып жылдамдықпен тақ-тақ басып келіп Бағиланың қолыңдағы кітапты жұлып алды.

- Алғашқы бет! Демек, сен менің биіме қарап тұрғансың!- Ол кітапты столға лақтырып жіберді.

- Мен саған айтып тұрмын ғой, жаңа ғана келдім.Сенің айтып тұрғаның қандай би!- Амалсыз алдауға тура келді.

- Сенбеймін! Пальтоңды ұстап көрдім, жып-жылы,міне, сумкаңды көрейін, ол да жып-жылы! Бағана келгенсің де, биімді тамашалап тұрып, мені іштей аяғансың ғой! Аядың, күлдің, мазақтадың! Енді кеп кітап оқыған боп отыра қапсың! Сұлу! Сұлулардың бәрі залым, бәрі қу, бәрі екіжүзді! Мен оларға сенбеймін!

Бағила мұнан әрі не сөйлерін білмей жұмған аузын ашпады. Әсем музыкаға матросымен беріле билеп жүрген сәтін бұзгысы келмегенін, бұза қалса оны бұдан да жаман күйге түсер деп батылы жетпегенін Бағила оған қазір түсіндіре алмасын ұқты.

Мәнсия Бағилаға ызғарлы көзін тапжылтпай тесіле қадап тұрды да өз ернін өзі қыршып алардай тістеніп,есікті сарт жапты.

Бағила не болса да оның әйтеуір шығып кеткеніне қуанды. "Байғұс қыз!"- деді есік жақтан көзін тайдырғанда ауыр бір күрсініп.

Оқымайтынын білсе де Ремаркты қайтадан қолына алып, келген бетін ашты. Бірақ одан әріптерді емес, өзіне қадалып тұрған Мәнсияның ыза мен өшпенділікке толы қанталаған көздерін көрді.Ол кітапты сарт еткізіп жаба салды.

* * *

Жексенбі күні Серботаға амалсыз айтқан уәдесін орындап, Бағила онымен екі сағаттай қыдырып келді.

- Лике,- деді ол көңілді дауыспен кірген бетте.

Мәлике ас үйде балаларын тамақтандырып отыр еді, Бағиланың даусын естіп орнынан ұшып тұрды да, оған қарсы жүрді.

- Қалай тез қайтқансыңдар? Немене, ұрысып қалдыңдар ма?

- Ой, Ли-ке-е!- Ол басын шайқап күлді. Пальтосын шешіп, қол сумкесін де киім ілгішке қоса ілді.- Ер адамдар неткен қызық! Ол маған не айтты десеңізші?!

Ол тағы да сықылықтай күлді. Мәлике "абайла" дегендей екі саусағымен ернін басып, Сәргелдін жұмыс кабинетін иегімен мезгеді. Бағила "Есімнен шығып кетіпті ғой",-дегенді танытып, аузын ашып, тілін шығарды. Аяғының ұшымен басып өз бөлмесіне қарай беттеді.