Ворон / Қарғын - Дулат Исабеков

- Қазір көресің.

Бағила ауыз үйде тұрған үлкен портретті көргенде алғаш не екенін ұқпай, біршама дағдарып қалды. Сонан соң қастары иіліп, сұқ саусағымен ернін басып біраз тұрды да, кенет екі беті ду етіп, албырап шыға келді.

- Таныдың-ау деймін! Сэрге қарағанда түсінігің бар екен. Ол мұны менімен шатастырды,- деді Мәлике өң мен түстің ортасында тұрған қызды тұман арасынан бері шығарып.

Бағила Мәликенің жүзіне бұрылып қарады да, жанары сауал мен күдік-қауіпке толып, одан көз алмай тұрып қалды.

- Неменеге маған тесірейесің?- деді Мәлике үніне әдейі реніш пен наз араластырып, әрі оның осы тұрысына мейлінше сүйсініп.- Сауап! Сол керек саған!

Бағила әлден соң барып әрең дегенде тілге келді.

- Менімше, бұл онша жақсы емес...- деді ол даусы дірілдеп.

- Немене жақсы емес? Сурет пе? Онда суретшіні шақыртып Сэрдің портретін жасатайық. Соған қарада тұр!- деді Мәлике бастырмалатып.

- Жо-оқ, мен ол туралы емес. Бір кездескен адам...Суретші... осылай... Ұят емес пе, Лике?

- Енді оған өзің барып, бірнеше сағат алдында тұрған жоқсың ғой. Әлде барып па ең?

- 0 не дегеніңіз?!

- Ендеше, ұялатын, қауіптенетін ештеңе жоқ. Керек десең, бұл сенің суретің емес. Суретшінің фактіге негізделген фантазиясы! Сэр емес қой. Ал, әдемілік жалғыз сенің ғана меншігің емес, оған өзге жұрт та сүйсінуі керек. Құдай о баста әдемілікті сол үшін жаратқан. Қайдан білесің, жүз жылдан кейін бұл портрет сурет өнеріндегі інжу-маржанға айналар.- Ол бір жағы әзілдеген боп күліп қойды,- Сол кездегі барша жұрт жиырмасыншы ғасырдың жетпісінші жылдарында осындай тамаша сұлу бейненің, ақылды талды бейненің өмір сүргеніне қуануы керек емес пе? Ертең қартаясың, мыжырайған кемпір боласың, ешкімге қажетің жоқ, сөйтіп бұ дүниеден өтесің де кетесің. Ендеше, көрсін басқалар,олар да сүйсінсін. Сұлулық жеке адамның ғана меншігі емес дедім ғой.

Бағила мына сөздердің жалған екенін, рас екенін, не болмаса тым аспандатып айтылған сөздер екенін анық ажырата алмады, әйтсе де, көңіліне үйірілген әлгі бір кездегі үрей мен қысылудың біршама сейіле бастағанын сезді.

- Сэр екеуміз сол үшін аз ғана сөзге келісіп қалдық,- деді Мәлике портретті қолына алып.- Ол сурет өнеріндегі портрет жанрына қарсы. Әсіресе, портрет немере қарындасының негізінде салынса!- Ол аузын ашпай, көмейінен тұншыға күлді.- Мұны қайда ілеміз?Сенің бөлмеңе ме?

- Жоқ.

- Ертең бір амалын ойлап табармыз. Портреттегі бейне мен болмай сен болғаның қандай жақсы, әйтпесе мұны ілуден бұрын Сэр өзін-өзі "іліп" қояр еді.

- Лике, сіз оған көп қарсы келе бермеңізші.

- О-о! Туысқандық намысың оянып келе ме?

- Мен оны аяймын.

- Қарай гөр өзін, аяғыш-ақ! Жарайды, дабырласа бергеніміз оның жүйкесін қажар. Мына портретті ал да бөлмеңе апарып қой. Қарағың келмесе орамалмен бетін жаба сал.- Мәлике тағы бір тұншыға күліп алды да, дүниенің екі ортасында қалғандай қайда қозғаларын білмей тұрған қызға "бара бер" дегендей иегімен өз бөлме жағына нұсқады да, күлкісін тиып, Сәргелдің есігін ашты.

Сәргел баяғы ас үйдегі қалпынан қалт өзгермей екі қолын артына ұстаған бойы терезеге бетін беріп, қимылсыз тұр екен. Мәлике бөлмеге жайлап басып кіргенде де ол селт еткен жоқ. Қатар тұрған екі кереуеттің өзіне тиістісін ғана жөндеп, үстінен төсек жапқышын судырлатып сыпыра бастағанда барып Сәргел бүкіл денесімен бері қарай бұрылды.

Көзі сол баяғы ас үйден шығып кеткендегідей әлі бақырайып тұр екен. Содан бері кірпік қақпаған сияқты.