Ворон / Қарғын - Дулат Исабеков

Мәлике оның орнынан қозғала бастағанын көрсе де, көрмегендей жастығын түзеп қойды да, жатуға дайындалды. Сәргел қақшиған бойы есік жаққа барды да, бері қарай қайта жүре беріп, әйеліне назар да аудармастан бейтаныс аудиторияда лекция оқып жүргендей бір қалыпта қасаң үнмен сөз бастады.

- Атам заманнан бері еркек пен әйел ерлі-зайыпты болып неке суын ішкен соң немесе неке қуәлігін алған соң олар бір үйдің, бір шаңырақтың астында тату өмір сүруге борышты боп келген. Ал, тату өмір сүру деген -әркім өз дегенін жүзеге асыруға, өз ойының дұрыстығын дәлелдеуге таласудан тұрмақ емес. Тіпті дәлелдеген күннің өзінде кеңірдектен, тасыр мінезбен немесе ашу-ызамен дәлелденбейді, керісінше, бұл қасиет семьяның арасына сызат түсіріп, оны ұлғайта берері анық. Ерлі-зайыптылардың арасындағы қазір сендер көп айтатын тең праволылық, демократия дегенге мен иланбаймын. Семьяда бір адамның үстемдігі болуы шарт. Ал, бір адамның үстемдігі жоқ жерде семья - семья болудан қалады. Тең праволылық пен демократия екі жыныстың бірге өмір сүруі үшін мүлде әлсіз әдіс, ол кез келген келіспеушіліктен, болмашы қателіктен жерге түскен шыныдай быт-шыт бола салады.Сондықтан, қымбатты Мәлике,- деді ол ары-бері жүруін жалғастырып, "кымбатты Мәлике" дегенде даусын көтере түссе де ішкі толқудан аздап дірілдеп,- бұл үйде ешқандай демократияға орын жоқ. Әлгіндей ашу көрсету, балаларымның көзінше әкелік намысымды таптап есікті жұлқа ашып, үстіме атып жіберердей басып кіру - мен үшін қорлық. Әйел адам қашан да ер адамның басын сыйлауы керек. Бәлкім, кейбір әйел өзін күйеуімнен ақылдымын дейтін шығар, бірақ, акылдылық ондай тәсілмен көріне алмайды. Керісінше, әйел ақылды болған сайын зайыбын сыйлайды. Оның арын сыйлайды. Күйеуінің ақымақ екенін біліп тұрса да оның намысына тимейді, кешіреді. Егер зайыбының санасы болса ерте ме, кеш пе, өзінің қателігі мен кещелігін сезінбей қоймайды. Ақылды әйелдің қасиеті осында. Ал егер әйел күйеуін ұнатпайтын болса, оның әрбір сөзіне таласып, жағадан ала бергенше екеуі екі бөлініп, жеке қалағанынша өмір сүруі керек. Семья болып тұрған жерде ер адамның үстемділік ететіні бар әлемге аян. Французың да, ағылшының да,итальяның да, немісің де, орысың да, бәрі-бәрінің де еркектері үйде үстемдік еткенді жек көрмейді. Ал, үстемдік еткенді жек көретін болса, олар одан айрылған, сөйтіп, алмағайып демократияға көшкен.

- Сэр,- деді Мәлике сұп-суық көрпенің астына кіріп, жайғасып жатқан соң,- лекцияңды біттің бе?

- Жоқ,- деді ол әйеліне мойнын да бұрмастан.-Және мен лекция оқып тұрған жоқпын. Оның біту-бітпеуі өзіңе байланысты. Егер сен менің айтқанымның бәрін түсінген болсаң онда сөз де тамам.

- Мен бәрін түсіндім.

Сәргел жүрісін тоқтатып, әйеліне жайлап бұрылды.

- Сенің даусыңда түсінуден гөрі ыза басым. Мен сөзіңе илана алмай тұрмын.

- Мені қартайтпашы, Сэр,- деді Мәлике ашусыз,қоңыр даусымен.- Мұндай сөздерді иттің етінен жек көремін.

Сәргелдің басы аздап кегжең етіп, әйеліне тесіліп ұзақ қарап тұрды да:

- Бұл нағыз шындығың,- деді әр сөзді таптай айтып.- Еркек атаулы...

- Қойшы, құдай үшін!- деді Мәлике ызалы үнмен оның сөзін бөліп,- немене ол, еркек, еркек? Сенің еркектерде не шаруаң бар?