Сборник стихов Мукагали Макатаева / Мұқағали Мақатаев өлеңдер жинағы - Мукагали Макатаев / Мұқағали Мақатаев

- Оңаша осы баққа күнде келем,

Балам, сені осыннан күнде көрем.

“Түсі жылы, түңілме” дейді ғой жұрт,

Түсің жылы бала екен, білмеген ем.

- Күнде түсті осында өткеріп ем,

Мен де сізді осыннан көп көріп ем.

Үлкен адам болғасын, сәлем беріп,

Парызымды өтейін деп келіп ем...

- Күнде осыннан шұбырып ел де өтеді

Қалмаған-ау кішілік елде, тегі...

Жөн-жөн, балам, әмәнда осылай бол,

Сәлемдесіп жүргенге нең кетеді?!

...Әңгімеден әңгіме қозды-ай дерсің,

Сері самал теректі қозғай берсін,

Әлдеқайда асыққан жүрдек пойыз

Ботасы өлген інгендей боздай берсін...

Уыз сәби ұйқыда балбырасын,

Жайып құшақ жәннәт бақ албырасын.

Ертегідей өмірін еске ап әже,

Ет жүрегі езіліп, қан жыласын...

(Сауал қойдым әжейге тұрған бойда),

- Құрман ше, Құрман... әже, Құрман қайда?

- Оқ тиіп қан майданда қайтыс болған,

Соры бір арылмаған қу мандайға...

Сол тұңғышым осында дәрігер-ді,

Қалғандары, қайтейін, бәрі де өлді.

Қайсібірін айтайын, қалқам, саған,

Білесің ғой кешегі әбігерді...

Мына біреу немерем...

Қарғам менің!

Шүкіршілік аллаға, арманда едім.

Айта берсе, қалқам-ау, арман көп қой,

Бұл өмірде армансыз жан бар ма еді...

Достық жайлы өлендер

Қадірлі дос!

Қайтесің, ренжіме,

Айтпай-ақ қой,

Халінді білем, білем!..

Таппай жүрсің сырласар сыңарынды,

Жібі түзу жан іздеп жылы өңдіден.

Айтпасан да халінді білем, білем...

Жанның бәрін жаныңа дос санадың,

Дос санадың...

Қалмады басқа амалың.

Ал, жүрегің?..

Жүрегің тулап жатыр,

Қирата алмай кеуденнің тас қамалын.

Бәрі де алдыма бас иер менің,

Бір құдірет қолыма тиер ме еді,

Қызылшақа сәбидей жүрегінді,

Босатып ап түрмеңнен, сүйер ме едім.

ШӘМІЛГЕ ЖАЗҒАН ХАТТАРДАН

Шәміл-ау!

Хал-жайымды білсең еді,

Білмеймін қайтерімді...

Кім сенеді?

Он жетімде өшіріп алған отым,

Қайтер ең, қайта қарып жүрсе мені?

Бір дертке ұшырадым бұл күнде мен,

Қоштастым сауығыммен, күлкімменен.

Жүрегім жерік болған жағдайы бар,

Бір пәле жатыр білем бүлкілдеген.

Ынтығып ыңқылменен, күңкілменен,

Жеткізіп айту қиын құр тілменен.

Бүгін маған жиырма керек боп жүр

Алдында хор қызының іркілмеген.

Белгілі саған менің маубастығым,

Сабырсыз, аузы күйген албастымын.

Кесемді алдыменен үрлеп алам,

Ыссы шайды аузыма алмас бұрын.

Ойласам, талай-талай қыр басыппын,

Досым деп, «доңызбен» де мұндасыппын...

...Шәміл-ау!

Қалың достан қалған сен ең,

Қайтемін?

Ғашықпын мен,

Шын ғашықпын!!!

Ғашықпын!

Ғашықпын деп білдірмедім,

(Белгілі: білдіргенім — бүлдіргенім).

Жарқ етіп жайдың оты шашылғанда,

Жалт беріп, қарауға да үлгірмедім...

2

«Достардың» ортасына түсіп қалдым...

(Шәміл-ау!

Осы мені ұшықтар кім?)

Желдеріне желігіп пысықтардың,

Кеше мен махаббатқа ішіп бардым.

Бардым-дағы отырдым қарсы қарап,

Ол да отыр.

Түрі жоқ хал сұрамақ.

Сұқтанған жат көздерден жасқандым да,

Тайып тұрдым.

Қашанғы әл шыдамақ.

Тіл қатып, тіс жармадым, үндемедім,

Білмеймін білгенін де білмегенін.

...Мен деген — саудам біткен саудагермін,

Керегім бола қойсын кімге менің?!

О, шіркін!

Қайран күндер!

Сайран күндер!

Қанатын бақыт құсы жайған күндер!

Жалт бұрылып, оқыс бір қарағанда,

Жүзіңнен жүрексініп, тайған кімдер?!

Сол күндер ғой жүректің аңсағаны,

Соған шөлдеп, айызым тамсанады.