Песня Кобыланды батыра / Қобыланды батыр жыры - Народная песня / Халық жыры

Қараманды ұстады,

Желкесінен қысады.

Күшіктейін шыңғыртып,

Қараманды Көбікті

Тақымына басады.

Қулық пенен сұмдықты

Көбікті тағы ойлады.

«Оянып кетсе, болмас»,— деп,

Қобландыны Көбікті

Ұйықтап жатқан жерінде

Тоғыз қабат тор салып,

Бекітіп әбден байлады.

«Енді үзіліп кетпес»,— деп,

Қобландыны Көбікті

Оятпаққа сайланды.

«Тұр!»,— деп еді Көбікті,

Қобланды батыр тұрмады,

Ұйқысын Қоблан бұзбады.

Болады деген мұндай іс

Үш ұйқтаса ойда жоқ.

Жиып алды Көбікті,

Қару-жарақ бойда жоқ.

Хабарсыз жатып дұшпаннан,

Басынан өтті дүние боқ.

Аңдаусыз жерде Қобланды

Бенде болып дұшпанға,

Табанына тиді шоқ.

Бір уақытта оянып,

Қобланды батыр көсілді,

«Дұшпан» деген батырдың

Әлі де жоқ есінде.

Көбіктінің байлаған

Тоғыз қабат торының

Бес қабаты шешілді.

Көбікті тұр таң қалып,

Қобланды қалды сандалып.

Қобланды батыр сасады,

Басынан бақыт қашады.

Ыза болып Қобланды,

Жын қаққанға ұсады.

Кісен салып Көбікті,

Қараман мен Қобланның

Аяқ-қолын тұсады.

Қос батырдың бұл жерде

Бағы тайып басынан,

Пірлері тайып қасынан,

Жанторсыққа ұсады.

Жеті кәміл бабасын

Жад етуге жаңылып,

Енді қара басады.

Қос батырдың қос тұлпар

Жылқыға айдап қосады.

Ел қаптайды салаға,

Мал қаптайды далаға.

Жаудың қолы тиді ғой

Қапияда балаға.

Ұлы бесін болғанда,

Тақымында қос батыр —

Көбікті тартты қалаға.

Белес-белес бел еді.

Тарлан атпен желеді,

Асып туған қатардан

Көбікті де ер еді.

Дұшпанын батыр байлап ап,

Қаласына келеді.

Қалыңнан соққан қарсақтай

Салақтатып екеуін,

Қақпасына енеді.

Аттан келіп түсіпті,

Көзі-басы ісіпті.

Қобаған мұрын, қой көзді,

Талма бетті, нұр жүзді

Қарлыға деген қызы бар,—

Қарлығаны шақырып,

Дауыстап Көбікті сөйледі:

«Үйдемісің, Қарлыға,

Түздемісің, Қарлыға?

Алланың қатты жарлығы,

Жер астына бір түсер

Осы көптің барлығы.

Қайысқан болат сынғандай,

Желіккен көңіл тынғандай.

Екі пенде әкелдім,

Берсем сені күйеуге,

Бас жетімің қылғандай!

Көк шыбын қонсын қабаққа,

Іріткі беріп тамаққа,

Жауып таста, Қарлыға,

Бұл екеуін апарып,

Кілт есікті лабаққа <қосылма>!».

Қарлыға мінген кер еді,

Маң-маң басып келеді.

Байлауда жатқан батырды

Қарлыға сұлу көреді.

Атасы әйел демесең,

Бұл шәһәрдің бегі еді.

Жерде жатқан екеуін

Боғжамадай қолтықтап,

Қарлыға алып жөнелді.

Көк шыбын қонды қабаққа,

Іріткі берді тамаққа.

Жауып шықты Қарлыға,

Бұл екеуін апарып,

Кілт есікті лабаққа.

Көбікті мініп аласын,

Ағынан көп-ті қарасын,

Той қылуға жар салып,

Енді жиды қаласын:

«Қобландыны байладым,

Құртып жаудың қарасын»,—

Алшағырға жіберді

Қасына жолдас кісі ертіп,

Шақырып алып баласын:

«Жеті атадан кегі бар,

Алшағыр енді шапсын,— деп, —

Қараспан таудың ағасын.—

Біршымбайға:— бар, — деді.—

Сүйіншіге Шағырдың

Қанікей менен Тінікей

Қарындасын ал»,— деді.

Біршымбай кетті жүріп жол,

Сүйінші деп бармаққа

Алшағырдай қалмаққа,

Қанікей менен Тінікей

Қарындасын алмаққа.

Бара тұрсын Біршымбай,

Ұзын сөзді қысқартып,

Келейін енді қыз жаққа.

Қарлығадай сұлуың,

Батырды жауып лабаққа,

Үйіне қайтып келеді,

Әуеге қарап жүреді.

Көбіктідей батырың

Қарлығаның анасын

Мұсылманнан олжалап

Алып келген қыз еді.

Содан туып Қарлыға,

Анасының сол кезде

Өліп кеткен кезі еді.