– Алты ояздан жиылған, бес-алты үйге тұтас орнаған жүзге жуық би бар екен. Соның ішінде "қаршығадай шағын ғана бойы бар, үйдей үлкен ойы бар алғыр, ақсұр, Абай баласы – Мағаш қара үзіп, озып отыр. Ақты-бозды айқындап алға түсіп тұр!" – деген сөзді қаланың халқынан да, сиязда ісі бар, дау-далбайы бар жұрттан да көп естігім! – деді.

Абай бұдан өз көзімен көріп, өз құлағымен естіген сөзі болды ма екен, соны сұрап еді.

Әлпейім оған да қызық жауап айтты.

– Шаруамды жайлап болған соң, екі күндей әдейі Мағаш билік айтып жатқан бер жақтағы Сүлейменнің үйіне бардым. Топ ішіне арызшының бірі боп кіріп отырып, өз құлағыммен естіген бір-екі сөзім болды. Соны сізге әдейі айтайын! – деп, тың сөзге ауысты.

– Қаракесектің бір кезде өзіңізбен тізе қосып, сүбелі сөзге араласқан Қали дейтін жүйрігі бар екен. Мағаштан жасы үлкен, өзінің атағы да дардай көрінеді. Соны Семейдің төрт биінің бірі деп атайды екен. Мен отырғанда Мағаштың көзінше Қалидің алдына даумен екі Уақ келді. Бұрын Уақтар тамыр болысқан екен. Біріне бірінің сол тамырлық жолмен бергені бар, кейін қолқаға шыдаспай өкпелескен, содан араздасқан. Енді екеуі дауласып, бидің алдына түскен екен. Осыны Қали ұзаққа созып, қағуға айналды. Татуластырмақ боп және көп қажады. Анау екеуі екі жаққа алшайып бітіспей, сөз береке таппай, созылып кетті. Сонда Мағаш көлденеңнен Қалиға сыпайы сөйледі. Қали аға, осы сөздің кесігі оңай емес пе?! Рұқсат етсеңіз, мен айтайын, – деді де, – тамыр болдың – айтыс жоқ, қолдан бердің – қайтыс жоқ! Бұндай даудың тетігі осы болса нетеді. Ендігәрі осыны қағида қып, жол қылсақ қайтеді?" – дегенде, өзге үй тола отырған, мойнына знак салған топ, он бес би шу етіп, қостап қоя берді. Осындай бір тапқырлығын көрдім! – деді.

Абай ойлана сүйсінді.

– Мынау бір естілмеген тың сөз екен-ау! – деп, Дәрменге қарап еді.

Дәрмен күлді де: "Естілмеген себебі, мен білсем, осыны Мағаш жанынан шығарды. Тіпті ақынның өзі ғой", – деді.

Қали осының артынан, аузымдағы сөзімді айтқызбай әкеттің дегендей боп, Мағашпен қалжыңдаса отырып, кінә айтып қалып еді. Сөзінің арасында шанышпасы да болды.

"Қошқар туған қозыдайсың, шырағым. Бірақ жолымды кескенің қалай? Үлкен емес пе ем?" – дегендей болды.

Мағаш соған іле-шала әзіл айтты: "Алдасқан ауыл болмас, есептескен ел болмас деп, азды есептеп не қыласыз?" – деп, тағы бір тоқыратты.

Қали үндемей қалды. Бірақ жағалай отырған өңшең сөз баққан желаяқтар емес пе! Біреу анадай жерден Қалиды тәлкек қып отыр. "Қали алдымызды орап болмап еді. Таудағы түлкіні табындағы тазы алады", – деген-ау, Мағаш баладан оңбай сүрінді-ау!" – деп қалжың етті.

Қали орай сөз таба алмады ма, тығылып қалды ма, бөгелеңдей беріп еді. Мағаш өзі соны сүйемелдеп тағы бір қалжың айтып: "Қали аға, әзілде кек жоқ, өсекте шек жоқ! Қымсынатын жер жоқ!" –деп, үйдің ішін тағы да жадыратып күлдіріп, жаңағы бір түйілген жайды өзі шешіп жіберді.

Қали осыдан соң ғана бойын жиып, жаңағы өзін қағытқан Бураның өзі құрбы бір биіне енді мықтап тұрып жауап айтты.

"Бағы жоқ басқа жаудыраған көз бітеді, дуасы жоқ ауызға саудыраған сөз бітеді, деп жиырма күннен бергі осында отырған кеңесте жыртылғанды жамаған, үзілгенді септеген берекелі сөзіңді естімеп ем. Менің Мағаш інімнен көмек алған бір кезегімді ғана аңдып отыр екенсің ғой!" – деп, жаңағы биді де сүрінтіп кетті. Өзі де қысылып қалған қиын жайынан қиялап шықты. Бұл да жүйрік кісі екен.

Бірақ жасына қарамай, сол отырғанның бәрінен Мағаштың иығы асып, кең түсіп жатқанын көрдім! – деп, Әлпейім сөзін аяқтады.

Бұның әңгімесі Мағашты құр мақтау емес, Абайды анық қарқ қылғандай қуантты.