Одан 2-ауыл Әбіл Шалқарбайұлына дүре салып, ағасы Нұғманды сабап, мертіктіріп, екеуінен екі жүз сом алған.

Сүлеймен Өркенбай баласынан екі жүз сом алған.

Қамит Шоқанұлынан дүре салмаған ақысына екі мың сом алған.

Сламбек Иманбекұлынан бір мың бес жүз сом алған.

Жәмбек Иманбекұлынан 10 шыбық дүре салып, бес жүз сом алған.

Асқар Жанқұланұлынан бір мың сом алған.

Қияш Әлімбай баласына жиырма бес шыбық дүре салып, жиырма бес сом алған.

Мұсабекке де жиырма шыбық дүре салып, жиырма бес сом төлеткен.

Он бірінші ауыл Түктібай Тоғайбайұлынан мың сом алған.

Қайтарында Ақкелін елін басып, Ажмағамбет Жамақұлына он бес шыбық дүре салып, үш жүз сом алған.

Учитель Сүлеймен Ержанұлы «Еліме тиме» деп күні бұрын жалынып, бес жүз сом, бір тымақ, бір шалбар сый беріп, төрт атпен поселкеге апарып салады.

Жұрттың көрген жәбіршілігін бәрін түгел теруге хатқа сыймайды. Жұрт түсіне алмай аң-таң; біреулері «большевик сол шығар-ау» — дейді. «Ел боламыз, тізгінімізді қолымызға аламыз дегенге орыстардың бейбастақтары басынып, істеп жүр», — дейді. «Құдай, жолыма кез қылма!» — дегеннен басқа елде шама жоқ. Орыстың басы көрінсе үйінен үркіп қашқаннан басқасы жоқ. Шамданған жұрт көп, бірақ орыстың есі барлары, тентегін тияр деп отыр. Мені де әке-шешем жылап жібермей отыр.

Ел жақсылары жоғарғы орыс ұлықтарына телеграмма беруге, қолдарын қоюға таяқтан, талаудан қорқып отыр. «Баянға бармай отырмаймыз, біліп қойса мақтай ма?» — деседі. Қашан, кісі тексеруге келе ме, жоқ па, оған дейін қол іс қылып жібере ме деп қорқады.

Баяннан отыз шақырымдай жерде Александровский заводсымағы бар. Басқарушы Гроненго деген біреу. Бұл Гроненго25 июнь жарлығында «менде жандарың қалады» деп, құлақ естір жердегі қазаққа тегін қызмет қылдырмақ тұрсын, қызмет бергендігі үшін ақы алған. Екі айдай қазақты әуре қылып, алып қала алмаған еді. Былтыр көпшіл дәуірінде қорқып, қазақ болысына түспекші болған. Қазақтар 25 июнь жарлығы тұсындағы күнәсын ұмытпағандықтан қабыл алмаған. Енді сол Гроненго 5 февраль кезінде жоғарғы милиция бастығын милиционерлермен шақырып алып, көңіліне жақпаған қазақтарды текпілетіп, өзінің астыңғы үйін абақты қылып, соған тыққызып жатыр. Әзірге абақтыға жабылған қазақ: 1) Төре Қарекеұлы. 2) Асқар Жүсіпұлы. Гроненго сегіз мың сом беріңдер, абақтыдан шығасыңдар», — деп қалтасына қолын салып қайқиып жүр.

3) Әжібай деген қазақ ақысын бермегендігі үшін байды бұрын сөккен екен. Соған дүре салмақшы болғанда, таныс казак-орыстары дүре салмады, байдың аяғына жығып құшақтатып, кешіртеді.

4) Әміре деген қазақ безбенін уақытында апарып бермеген жазасы үшін бір ат, бір түйесін бай қолына алып тұр; безбенді де бай алды. Әмірені шақыртса, қорқып Әміре жоламайды. Сонымен, ат, түйе Гроненгоның қолында тұр. Былтыр жазғытұры бір казак-орыстың жоғалған бір қап наны үшін, кейін үй істетіп қалған бір ауылдан тоғыз құнан өгіз төлетіп алып еді. Онда «Аласапырандағы іс» деп, күні бүгінге дейін жоқталмай кетіп еді. Енді милиция болып жүріп, талауды кәсіп қылған тәрізді. Казак-орыстарға «қой!» дейтін бастығының түрі жоғарғы. Енді бұған кімнен тоқтау? Бүйтіп қазақ қалай күн көреді. Екі ел арасында тыныштық қалай сақталады.

Баян тауы»

«Алашорданың» достары — Колчак әкімдерінің атаман «батырларының» істеп жатқандары осы. Көзбен де көрдік. Міне, ел адамдарының жазғандарынан да оқып отырмыз.

«Сарыарқаның» тағы бір нөмірін (1919 жыл, 6 ақпанда шыққан 71-ші нөмірі) қарап отырып, «Үржардан» деген мақаладан атаман Анненков пен қазақтың болыстарының, «Алашорда» бастықтарының тілектестігін суреттейтін мына бір сөздерді оқыдым:

Газеттен:

«ҮРЖАРДАН

...Атаман Анненков елдің басшыларын (болыстарын) шақырып съезд жасады. Съезге он екі болыстан бес кісі келді...