Песня Кобыланды батыра / Қобыланды батыр жыры - Народная песня / Халық жыры

Көбікті мініп атына,

Бұрынғы түсіп салтына,

Көбіктіні өлтіріп,

Сәтіне мұның келтіріп,

Жұмысын анық бітіріп,

Қарлығадай сұлуды

Қарамандай құрдасқа

Сауғаға беріп жүр еді.

Ақ бөкендей жосылып,

Қазаннан алған көп малға

Жылқыны айдап қосылып,

Даярланып жатқан көп қосын

Дүркірей көшкен жосылып.

Бурыл ат ақсап қалғасын,

Көкемнің көңілі басылып,

Жалғыздықты айтып зарығып,

Пірлерге налып жүр еді.

Хабарланып пірлерден,

Жалғыз шауып жан көкем,

Қараспанның тауында

Жұртына келіп жүр еді.

Жеңешем көмген сар нанның

Шетінен тістеп жүр еді.

Аллаға тілім жазықты,

Атына жем, өзіне

Қылсын деген азықты —

Бурыл ат тауып жүр еді

Жеңешем көмген қазықты.

Белгілі төбе бел еді,

Ықылас ата, Шашты Әзіз

Шын сарт болып кетпесе,

Осы күнде көкешім

Мұнда келіп жүрген-ді».

Сол уақыттар болғанда,

Құртқа келіп сөйлейді:

«Тұра тұршы, бикешжан,

Дүйсенбі күн сәскеде

Аспаннан ай түсірдім,

Қараспан таудың басында

Ақ сұңқар құсымды ұшырдым.

Ойпаң жерден ор қаздым,

Сұлтаным түзде жүргенде

Жауға пенде қылғандай

Мен Тәңірге не жаздым?

Қараша таудың жылғасы,

Баурында ойнар құлжасы.

Әр бәндеге бітер ме

Сұлтанымның тұлғасы?!

Құдай кіші жаратты

Төмен етек ұрғашы.

Сұлтаным сүйген ақ денем

Бола ма жаудың олжасы?

Аламын деп қинап жүр

Діні жаман болмашы.

Қартаймақ Хақтан жарлық-ты,

Құлыны өлген қулыққа

Тай теліген зорлық-ты.

Ботасы өлген інгенге

Нар теліген зорлық-ты.

Ақ сұңқар қонар тұғырға

Қарға қону зорлық-ты.

Тәңірі басқа салғасын,

Дұшпаннан көрдім қорлықты.

Сары бал салдым аяққа,

Бұғалық салдым саяққа,

Ніл өтпейді бояққа.

Перзентім деген Бурыл ат,

Менен кеттің қай жаққа?

Мінген де атым Шалқасқа,

Қызмет еттім сен жаста.

Алтыннан таға салдырдым,

Таймасын деп тау-тасқа.

Қырық күнің біткенше,

Қысырдың сүтін еміздім.

Алғалсыз болсын бедеу деп,

Қулықтың сүтін еміздім.

Сексен күнің біткесін,

Тоқсан күнің жеткесін,

«Арымасын,— деп,— талмасын,

Маңқа, құлақ болмасын»,

Жеміңе қосып, мен саған

Қызыл дәрі жегіздім.

Құртқаның баққан Бурылы

Қыдыра жалды, қыл құйрық

Жылқыдан қалмас дегіздім.

Құнанда емдің, тайда емдің,

Сөйткен сенен не көрдім?

Бес жасыңа келгенде,

Бие қызығын көрсін деп,

Бес бедеуге салдырдым,

Алты жаста ақтаттым,

Ат болар деп батырға,

Сені сонша мақтаттым.

Асаудан ат қып үйреттім,

Таралып мойны өссін деп,

Жібек арқан құлаштап,

Ұзын байлап мойныңа,

Бурыл, саған сүйреттім.

Менің балам сен болып,

Сенің анаң мен болып,

Бір көрсетші қараңды,

Қай тарапқа жөнелдің?!

Жан серігі батырдың,

Осындай қиын жерлерде

Үстіңдегі сұлтанды

Бір көрсетер деп едім.

Көңілдегі арманым:

Сұлтаным келіп сәлемет,

Дұшпанға салса әлемет!

Алаулаған қалмаққа,

Өзінікін келтіріп,

Бір көрсетсе қорлықты!»

Дарбазалы тесікті

Шәһәрдің тұрып ішінде,

Қыз Құртқаның зарланып

Шығарған қатты дауысын,

Періштелер жалғасып,

Сыртта тұрған тұлпардың

Құлағы анық есітті.

Қыстың басы қауыс-ты <қосылма>,

Артық туған Қобланды

Ерегескен дұшпанның

Басын қоймай тауысты.

Құртқаның сөзін есітіп,

Анасын тұлпар білген соң,

Қайта-қайта кісінеп,

Шығарды қатты дауысты.

Бурыл аттың дауысын

Құртқаға жел жеткізді.

Танығасын дауысын,

Көңілден кірін кеткізді,

Айтса, сөзін өткізді.

«Сұлтаным келген екен»,— деп,