Песня Кобыланды батыра / Қобыланды батыр жыры - Народная песня / Халық жыры

Шәһәрға жетіп барады.

«Еменнен кестім найза,— деп,—

Пенделік тартқан халқыма

Тигіземін пайда»,— деп,

Күн шыққанша шәһәрін

Екі айналды Қобланды,

Енуге есік қайда деп.

Енуге есік таба алмай,

Кіруге тесік таба алмай,

Күн шыққанша батырың

Айналып жүрді сыртында.

Қуыстау жерге жеткенде,

Мүйістеу жерге жеткенде,

Жылқыда құмай аланы,

Атадан тақ дараны,—

Жалғызым деп Тоқтар шал,

Жоқтаушы еді баланы:

«Уа, қозым!»— деп зарлаған,

Жас қозыдай маңыраған,

Саулы інгендей аңыраған,

Сыртта жүрген Қобланның

Құлағын жарып барады.

«Қалайша жоқтар екен?»— деп,

Құлағын батыр салады.

«Келелі түйем ішінде

Қайырлы бураға ұсаған

Қайырлы туған Қоблан,

Ботам, сенен айрылдым.

Алалы жылқы ішінде

Көзге түсер тұлпардай,

Тұяғы бүтін сұңқардай,

Құлыным, сенен айрылдым.

Ай мүйізді қошқардай

Тілеп алған жалғызым,

Қозым, сенен айрылдым.

Көл айнала шаңдатқан,

Байламаса, тынбаған

Көкала бұқаға ұсаған

Мен бұзаудан айрылдым.

Ішіме толған көп қайғы

Аһ ұрсам да кетпейді.

Дұшпанның берген тері тон

Тіземе тартсам, жетпейді.

Ал десем де Тәңірге,

Өлшеулі өмір бітпейді.

Жалғызым барда — көңілім тоқ,

Құлынымнан айрылып,

Табаныма тиді шоқ!

Бұл қорлықты көргенше,

Тигені артық ажал-оқ!

Айы біткен, айда өлер,

Күні біткен, күнде өлер.

Жалғызым деп зарласам,

Сүйексіз тілім дөңгелер!

Атаңа нәлет Алшағыр,

Көрсеттің ғой өкімді!

Жалғызым тірі бір келер.

Асықпай тұр, қызылбас,

Сыбағаңды сол берер!

Жалған дүние сырғанақ,

Шыныменен айрылсам,

Жалғызым, тезірек келмесең,

Мені бір Құдай ұрғаны-ақ!

Дұшпанға пенде болғанша,

Жалғызымнан айрылып,

Бұл бейнетті көргенше,

Неге өлмедім мен шұнақ?!

Қорлық берді бұл дұшпан

Тоқсанға келген жасымда,

Пенде болып кәпірге,

Қойын бақтым осында!

Жалғызым менің келер ме?

Пірлерден тиіп бір хабар,

Тайбурыл атпен желер ме?

Соры қайнаған мен сордың

Жаратқан Жаппар Құдайым

Көзімнің жасын көрер ме?

Я болмаса, сол жақта

Қазасы жетіп өлер ме?

Я болмаса, жарылқап,

Пірлері хабар берер ме?

Я болмаса, Құдай-ай,

Менің мұндай жайымды,

Көңілге түскен уайымды

Жалғызым менің білер ме?»

Сол уақыттар болғанда,

Қозы Көрпеш — Баяндай,

Өлім Хақтан аянды-ай,

Алпыста шешесі Аналық

Ұйқысын ашып, оянды-ай:

«Қырғауылдай көжек-ті,

Талықтым тасып тезекті.

Жалғызымды жоқтаймын,

Шаршағанда тоқтаймын,

Жан қосағым Тоқтар шал,

Берші маған кезекті?!

Көп жылама, серігім,

Ойыным менен күлісім,

Жасаған қосқан білісім!

Жалғызымның барында

Кеңіп еді өрісім,

Алтыннан еді кебісім!

Көріп едім тіріде

Жеті жұмақ бейісін!

Бүгінгі күн түсімде

Құбыла жақтан жел соқты,

Жаңылмасам деп едім,

Жалғызымның астында

Тайбурыл аттың желісін.

Ақ мүйізді қошқардай,

Жасаған сені қосқанға-ай,

Жұмылған көзді ашқанда-ай,

Ішіміз толды пұшманға-ай!

Атасы берген шырақтың

Бұлты келді төбеңнен,

Қыс болса, шығар жел жақтан,

Жаз болса, шығар күн жақтан,

Жауың келсе, түсер жау жақтан!

Жолыңды күтіп, жалғызым,

Болайын құрбан сенен мен!

Бұлтың келді, өзің жоқ,

Жалғызым барда — көңлім тоқ.

Шырағым, сенен айрылып,

Табаныма тиді шоқ!

Жалғызымның барында

Пешпент ойдым мақпалдан,

Тақия, бөрік, үкі шоқ!

Жалғызым, сенің барыңда

Көшке жорға мінгенім,

Еруге қамқа кигенім.

Жалғызым, сенен айрылып,

Осынша бейнет көргенім!