Дон Кихот І - Мигель де Сервантес

Шығыс елдері ұсынды маған басын иіп.

Кларидьяна үшін тастадым бәрін жиып,

Шырайына шамданар таң шапағы.

Қол үзгенде одан қолды-аяққа тұрмадым:

Қырып-жойып, құртып бәрін кетер деп,

Тамұқтың өзі тұрды алдымда шошынып.

Дульсинеяға, Дон Кихот, сенің құмарың

Мәңгілікке берді атыңды бедерлеп,

Сүйгенің де ұмытылмас мәңгі, осыны ұқ.

Солисдан

Ламанчалық Дон Кихотқа

С о н е т

Көк мылжың кітаптарды көп парақтап,

Кетсе де, сеньор Дон Кихот, миыңыз ашып,

Бұл жалғанда сізді ешкім бетін басып,

Айта алмас, барды деп іске ардан аттап.

Жақсы ісіңіз санаса сан жетпейді,

Озбырлықты қылдыңыз опай-топай.

Пасық та қорқақ тобыр можантопай

Жықты оңдырмай соққыға сізді кейде.

Егер де Дульсинея, думаныңыз,

Ниетіңізге адал жібімей, бұл да қайғы,

Жылдам қуып жіберсе емексітпей,

Бірбеткей деп мінезі, жұбаныңыз,

Санчо Панса жеңгетай бола алмайды,

Өзім де епті ғашық жар емеспін, деп.

Бабьека мен Росинанттың сұқбаты

С о н е т

Б. Әй, Росинант, жадаусың сонша неге сен?

Р. Болдырдым, жем де болды онша жетпейтін.

Б. Қалайша! Сұлың бар емес пе септейтін?

Р. Оны қожайын жеп қойды, сұра барып сенбесең.

Б. Тіліңді тарта сөйлегенің жөн-ақ-ты,

Есек дейді сеньорға жала жапқанды!

Р. Сеньорым есектен де жаман, бар тапқаны —

Ғашықтықтан ақыл-есін жоғалтты.

Б. Махаббат бос нәрсе ме сонда? Р. Оған қоса — қауіпті.

Б. Рас-ау. Р. Енді ше! Мен ораза ұстағалы қашан.

Б. Айтсаңшы арыз атшы менен азыққа, ақыр толсын.

Р. Арызданып құр босқа, кімге барам шауып мен,

Атшым да, қожайыным да егер құр далбаса,

Өзімнен де өткен сормаңдай, пақыр болса?

І тарау

Мұнда айтулы идальго Ламанчалық Дон Кихоттың мінез-құлқы мен өмір салты жайында әңгімеленеді

Осы таяу уақытқа дейін Ламанча аймағындағы атын атауға көңілім онша соқпай тұрған әлдебір селода бар дүние-мүлкі — атадан мұра боп қалған сүңгі, көне қалқан, арық мәстек және тазы ит боп қана табылатын идальголардың бірі тірлік кешкен-ді. Қой етінен гөрі көбінесе сиыр етінен дайындалатын олья, әрдайым дерлік кешкі асының орнына жүретін винегрет, сенбі күндері жейтін шошқа майымен бірге қуырылған жұмыртқа, жұма күндеріндегі жасымық, жексенбі күндері қосымша тағам ретінде жейтін кептер — осының бәрі оның барлық табысының төрттен үш бөлегін жұтып кететін. Қалғаны шолақ кафтанға арналған жұқалау шұғаға, барқыт шалбар мен сондай матадан тігілген туфлиге жұмсалатын, бұлар оның мереке күндері киетін сәнді киімдері боп табылатын, ал жай күндері арзанқол болғанымен әжептәуір сапалы шұғадан камзол киіп жүретін. Сондай-ақ, оның өзімен бірге тұратын жасы қырықтан асқан күтушісі, жасы жиырмаға әлі тола қоймаған жиен қарындасы және үйдегі оны-мұны шаруамен бірге жер өңдеу жұмыстарын да атқаратын, атты да ерттей алатын, қайшымен бақтағы ағаш бұтағын кесу ісін де меңгерген малайы бар-тын. Идальгомыздың жасы елуге жақындап қалған-ды; дене бітімі шымыр, жұқалау, өңі жүдеулеу көрінетін, күн шығар-шықпастан ұйқыдан тұруды ұнататын әрі аңқұмар адам еді. Біреулер оның әулет есімі — Кихада, енді біреулер — Кесада болған деседі. Ол жайында жазған авторлардың пікірі осы тұста екіге жарылады; алайда оның әулет есімі Кехана болған деуге толық негізіміз бар. Қалай болғанда да, біздің хикаямыз үшін мұның ерекше маңызы жоқ; ең бастысы, ол жайында әңгімелеген кезде шындықтан сүйемдей болса да ауытқып кетпеуге тиіспіз.