Улпан / Ұлпан - Ғабит Мүсірепов / Габит Мусрепов

Қыз-келіншектер тобы қозғалып кетті. Бәрінің алдында

Айтолқын жалғыз кетіп барады. Жұрт алдында абыройын текпей, кеш алдын бастап етпекші.

Ұлпан мен Шынар ақырын-ақырын күле сөйлесіп қатар келе жатыр. Көздерімен қолдарымен сөйлесіп келеді.

— Мүсіреп ағай мені ұзатып әкелуге келер деп едім...

— Егіннен қолы босамай, ағасын жіберді ғой.

— Егіннен?

— Иә... Бір жер сұлы егетіні бар екен де... Биыл бір жарты жер бидай да салды. Мен де егін салыстым.

— Бәсе, қолың жарылып кеткендей тиеді.

— Сенің алақаның да ақ мамықтай емес секілді.

— Менің ақ ботам қалай, бойын жинады ма?

— Ойбай, ойнақтай бастады.

— Ауылымыздың арасы жақын ба?

— Біз әлі қыстаудан көшкен жоқпыз. Сенің ботаң басыма бәле болды! Өзім келгенше тірі жанға көрсетпесін депсің ғой! Қораға тығып жанға көрсетпей отырмыз...

— Ой, кезіңнен айналайын!..

Енді екеуі алдарында кетіп бара жатқан Айтолқынды мазақтай бастады:

— Абысынымыздың өр көкіректігі-ай! — деді Ұлпан.

— Сендей басы-асау келінді басынан ноқталап алғысы келгені дұрыс та болар...

— Сең немене, мені басы-асау деп естіп пе едің?

— Естіген емес, бірге туған — бірге ескендей білемін сені.

— Мүсіреп ағай мені әбден жамандаған екен ғой!

— Мүсіреп саған шаң жұқтыра ма екен!

— Әй, сөк де мырзаңның атын атай беремісің?

— Өзі болмай ататтырып еді, енді үйреніп кетіппін.

Екі жас келіншек иіскесті, танысты, қалжыңдасты, білісті. Білісті де сеністі. Ұлпан ақырын ғана Шынардың санын шымшып алды. Екеуі ұмытылып бара жатқан Айтолқынға қайта көшті.

Қалың, кек көделі жерлерде Айтолқынның шоңқайма етігі тайып кетіп, ұршығы бұлтың етіп қалып келеді. Шоңқайманың биік екшелері кегжие-кегжие кейін қарай шалқайып кеткен екен.

— Аяғыңа кигенің шоңқайма етік. Тайып кетсе құлайсың шоңқай етіп, — деген өлең бар ма еді!

— Бар ғой. Кейде тоңқай етіп деп те айтады.

Екі жас келіншек мәз-мейрам болып іштерінен күлісіп алды. Неден екені белгісіз, екеуі де Айтолқынды көрген жерден жаратпай қалып еді.

— Тегі біздің абысын бір текті жердің қызы болар?

— Текті болғанда қандай Хан тұқымы дейді.

— Бәсе!..— Ұлпан одан әрі қазбалаған жоқ. Бар білейін дегені сол-ақ екен.

Есенейдің өз ауылы айнадай жарқыраған екі келдің ортасына, жазыққа қоныпты. Алты-жеті ақ үйдің ортасынан Ұлпан өз отауын да танып келеді.

— Сенің отауыңды тігісіп, жүгіңді жинасам деп өліп қала жаздадым... Ұнатпай жүрсең маған ұрсатын бол!— деді Шынар.

— Мақтанбай тұра тұр...

Ығы-жығы тігілген кеп үйлі қараша ауыл екі көлден де бір бүйір, шетірек қала беріп еді, Ұлпан сол ауылдың жайын сұрады.

— Мыналарың кім?

— Олар сенің малшыларың, қойшыларың, сауыншыларың, отыншы, сушыларың, жылқышы, сиыршыларың...— деді Шынар. Әдейі шұбыртып айтты.

— Менің бе?

— Енді сенікі болат та...

Ұлпан үндеген жоқ. Ұлпанның өз ауылы да шыр бітпе» ген кедей болатын. Бірақ, әркімнің өзімдікі дейтін азғана малы бар, қоңыр төбел үйі бар, бірінің қолына бірі қарамай, әр қайсысы өз тіршілігімен отыратын. Мына қараша үйлер қайыршының баспанасы сияқты екен. Бір дуанның атақты биі — асқан байы Есенейдің малшылары осынша жұтаң болғанына Ұлпан таң қалды. Әлде Есенейі болғаннан болмағаны жақсы ма екен? Астапыралла, ойыма не түсіп кетті...

Астапыралла дегенімен Есенейдің байлығы мен қараша ауылдың кедейлігі Ұлпан көңіліне қосақтала түйіліп қалды.

Есеней үйінің айналасы қаз-қатар отырған адам екен. Алты ауыл Сибанның еркек-әйелі түгел жиналыпты. Айтолқын арқан бойы алдарақ келіп Есенейдің үйіне қарап сәлем етті.