Правда и легенда / Ақиқат пен аңыз - Азильхан Нуршаиков / Әзілхан Нұршайықов

Жау тылында дұшпанмен әлде неше рет шайқас жүргізіп, 1941 жылы 20. ХІ-де батальон қоршауды бұзып шығып, тағы да өз полкына келіп қосылды. Бұл жолы Момышұлы өзімен бірге 350 адам, 2 зеңбірек, 16 пәуеске, 4 станокты пулемет алып шықты. Сөйтіп батальон дивизияның жауынгер бөлшегі болып, қайтадан сапқа тұрды.

3) Лопастино — он үй деревнясы ауданында 1941 жылы 25. ХІ-де Момышұлы бір ПТО, екі миномет, екі станокты пулеметпен қаруланған жарты взвод жауынгерлерді бастап дұшпан тұрағына түнде шабуыл жасап, 200 неміс солдатын жойды. Оның бұл ерлігі де ескерусіз қалды.

4) 1941 жылы 26. ХІ-ден 1941 жылғы 7. ХІІ-ге дейін аға лейтенант Момышұлы 1073 атқыштар полкының, қазіргі 19-шы гвардиялық атқыштар полкының командирі болды. Момышұлының басқаруымен бұл полк мынадай нәтижеге жетті:

а) Соколова деревнясы ауданында 1941 жылы 26-30 ноябрь аралығында Момышұлының полкы төрт тәулік бойына табанды ұрыс жүргізіп, жау авиациясының төпелей бомбалауына қарамастан, дұшпанның төрт рет жасаған атакасын тойтарып тастады.

б) Крюково станциясы және елді пункті үшін болған ұрыстарда бұл полк дивизия жауынгерлік сапының қақ ортасында тұрып, 1941 жылғы 30 ноябрьден 7 декабрьге дейін дұшпанмен табан тірескен ұрыс жүргізді.

1941 жылы 5. ХІІ-де ұрыс үстінде Момышұлы жаралы болды. «Енді шегінерлік жер жоқ, полкта адам аз қалды, не көрсем де полкпен бірге көремін» деп ол ұрыс даласын тастап кетуден бас тартты, сөйтіп 1941 жылғы 7 декабрьге дейін полкты жаралы күйінде өзі басқарды.

Крюково үшін болған ұрыстарда дұшпанның бір полктай жаяу әскері, 18 танкі және көптеген техникасы жойылды. 1941 жылы 8 декабрьде полк, дивизияның басқа бөлімдерімен бірге, қарсы шабуылға көшті. Бұл жас офицердің осы ұрыстардағы ерлігі де елеусіз қалды.

в) 1942 жылдың қысқы шабуылында капитан Момышұлы жолдас бір жарым батальон атқыштарды өзі бастап «Кубас» СС дивизиясына түнде батыл шабуыл жасады. Бұл ұрыста 1200 гитлершілдерді жойып, алты жолдың аузында тұрған Бородино, Баркавица, Трашково, Трохово, Конюшено, Вашково деревняларын басып алды. Сөйтіп, жаудың үш тәулік бойына Соколово деревнясын бермей жатқан Соколов тобына жаңа күш, қару-жарақ жіберу мүмкіндігін жойып, 1942 жылы 6 февральда дивизияның өз міндетін орындау үшін алға басуына мүмкіндік туғызды.

г) 1942 жылы 8 февральда полктан қара үзіп қалған барлаушылар взводын іздеп келген Момышұлы Бол. Шелудьково ауданында дұшпанның кейін шегініп бара жатқан 600-дей адамы, 8 танкісі бар колоннасына тап болды. Момышұлының басшылығымен взвод тұтқиылдан шабуыл жасап, немістердің 200-дей солдатын жойды, маңызды оперативтік документтерін қолға түсірді.

5) 1942 жылы 27. 11-дан 13. V-ға дейін қолайсыз жағдайда, орманды-батпақты жерде, Дубровка-Кобляки деревнялары ауданында үлкен кеңістікте қорғаныс шебін ұстап тұрған Момышұлының полкы немістердің 1, 4, 5 авиа-жаяу әскер полктарының отты қапшығының ішінде тұрып, жаудың жүздеген атакасын тойтарды. Дұшпанға бір адым да жер берместен, оны қатты қырғынға ұшыратты.

Момышұлының жоғарыда аталған жауынгерлік еңбектерін ескере отырып, мен 1942 жылы августа оған Совет Одағының Батыры атағына награда қағазын толтырып берген едім. Одан да күні бүгінге дейін ешбір хабар-ошар болмай кетті.

Момышұлының Отан үшін еткен ерліктері тек бұл айтылғандар ғана емес. Мен солардың тек басты-бастыларын ғана қағазға түсіре отырып сіздерден осыны негізге алып, ССР Одағы ордендерінің статустарына сәйкес, Момышұлы жолдасты өздеріңіз лайықты деп тапқан наградамен атап өтуді өтінемін. Азаматтық, әділдік парызы менен сіздерге осы ақиқатты айтып жеткізуді талап етіп отыр.