Дон Кихот І - Мигель де Сервантес

Каноник пен священниктің сұқбатын осы арада шаштараз келіп бөліп жіберді; екеуін соңынан қуып жеткен ол священникке:

— Сеньор лиценциат! Манағы бір әзірде айтқанымдай, тап осы араға тоқтап, жүрек жалғап алуымызға болады, өгіздер де шабындықта емін-еркін жайыла алады, — деді.

— Мен де солай ойлаймын, — деді священник.

Бұл ниетін ол каноникке айтып берді; көз алдында көлбеп жатқан көрікті алқапқа сүйсіне қарап қалған каноник те осы араға тоқтайтынын мәлім етті. Сөйтіп, осынау әсем көріністен және өзі құрметпен қарай бастаған священникпен арадағы әңгімеден тоят алу үшін, сондай-ақ Дон Кихоттың ерлік істерінің жай-жапсарына әбден қанығу үшін ол бірнеше малайына осы арада түстенетін айтып, жақын маңайда орын тепкен бекетке барып осындағы жұрттың бәріне жетерлік ас-су алып келуге әмір етті; малайы бұған жауап ретінде өздерінің азық-түлік артылған қашыры қазір бекетке барып та қалғанын, онда тағамның не түрі барын, енді бекеттен тек қашырларға сұлы сатып алса ғана болатынын хабарлады.

— Ондай жағдайда қашырымыздың бәрін сонда апарып жемге қойыңдар да, азық-түлік артылған қашырды осында алып келіңдер, — деді каноник,

Олар осылай сөйлесіп жатқан кезде, көңіліне күмәнділеу боп көрінген екеудің — священник пен шаштараздың жырақ кеткенін көріп, Дон Кихотпен тілдесер қолайлы сәт туғанын сезген Санчо мырзасы қамалған торға жақындап, оған былай деді:

— Сеньор! Арым таза болуы үшін өзіңізбен жадыланғаныңыз жайында сөйлессем деп ем. Мәселе мынада: бетперде таққан ана екі адамның селомыздағы священник пен шаштараз екенінде еш күмән жоқ. Менің ойымша, олар сізді қызғаныштан осылай алып жүруге ұйғарған секілді, себебі даңқты ерлік істеріңіз олардың әбден тынышын кетірген. Егер осы жорамалым жөндем болса, онда сіз жадыланған боп шықпайсыз, алданып, ақымақшылыққа ұшыраған боп шығасыз. Осы ойымды дәлелдеу үшін сізден бір нәрсе жайында сұрағалы тұрмын, егер бұған өзім күткендей жауап қайтарсаңыз, онда мұның бәрі алдап-сулау екеніне өзіңіз-ақ көз жеткізесіз, жадыланған адам емес, жай әншейін жарымес екеніңізді түсінесіз.

— Не сұрағың келсе де сұрай бер, балам Санчо, — деді Дон Кихот, — білгің келген жайдың бәрін айтып берем, қандай сұрағыңа да болсын жауап қайтарам. Ал, енді өзімізбен бірге келе жатқан ана екі адамға —таныстарымыз бен жерлестерімізге, священник пен шаштаразға келсек, олардың саған солар секілді боп елестеуі әбден мүмкін, сондықтан мұны ешқашан кәдімгідей-ақ көріп, шын мәнінде солай екен деп жүрме. Егер олар, өзің ұйғарғандай, священник пен шаштаразға ұқсас болса, онда мені жадылағандардың солардың кескін-кейпіне енгені деп ойлауың керек және солай түсінуге тиіссің де, — өйткені кез-келген біреудің кейпіне ену сиқыршылар үшін оп-оңай нәрсе, — ал достарымыздың кескін-кейпіне енгендегі олардың мақсаты: дәл осы қазір қандай ойға беріліп тұрсаң, сені тап солай ойлауға мәжбүр ету ғана, сөйтіп олар сені тіпті қолыңда Тезей арқауы болған күнде де жол тауып шыға алмайтын қиял шытырманына енгізіп жіберуді көздейді. Бұлай істегендерінің тағы бір себебі: олар ақыл-есімнен айрылып, осынау бақытсыздықтың басыма қалай тап болғанын аңғара алмай қалғанымды жөн көрген, өйткені, егер, бір жақтан сен маған селомыздағы священник пен шаштараз бізге еріп келе жатыр десең, екінші жақтан, өзімді торға қамап тастағандарын көріп отырсам және мені торға қамау деген тек жын-шайтанның ғана қолынан келмесе адам баласының қолынан келмейтініне өзім кәміл сенімді болсам, онда мені жадылауға ұшыратқан әдістің кезбе рыцарьларды қалай дуалағандары жайында кітаптан оқығандарымның бәрінен де асып түскенін паш етуден басқа не істей алам? Осындай жағдаятқа байланысты мұның бәрін мүлдем естен шығарып, ештеңе ойламай-ақ қоюыңа болады, өйткені мен қандай түрік болсам, олардың да сондай священник пен шаштараз болғаны. Ал, енді менен бірдеңе жайында сұрамақшы ең ғой — сұрай бер, қысылма, тіпті таң атқанша сұрасаң да мейлің, барлық сұрағыңа түгел жауап берем.