Дон Кихот І - Мигель де Сервантес

— Әй, жабайысың-ау, жабайысың-ау сен, Ақтеңбіл! Соңғы кездері не көрініп жүр саған осы? Әлде қасқырдан қорқып жүр ме екенсің, ә, қызалағым? Не болғанын айтсаңшы саған, әппағым? Жә, саған не болушы еді — бар болғаны сен әйел жынысты хайуансың, сондықтан тыныш тауып отыра алмайсың, шыжбаңдаған осы мінез-құлқың және күллі әйел атаулының мінез-құлқы құрып кетсін! Қайт, қайт кейін, қалқам! Қашаға қамағанды қаламайтыныңды білем, бірақ, әйтеуір онда, қалай дегенмен, қауіп-қатерден аман боласың ғой және жаныңда құрбыларың болады. Сен оларға жөн сілтеп, жол көрсетуге міндеттісің, ал егер өзің осылай беталды безіп кете берсең, олар қайтпек?

Бақташының бұл сөзі жолаушыларды мәз-майрам қылды, әсіресе каноник қатты ырза боп, оған былай деп тіл қатты:

— Құдай ақы, сәл сабыр ет, құрметтім, ешкіні отарға қосуға асықпа: егер ол, өзің айтқандай, әйел жынысты болса, онда қаншалықты қақпайлағаныңмен бәрібір жаратылысынан жаны құмар ісін істей береді. Мына бір тіскебасарды ал да, шараптан тартып жібер, — ашуың қолма-қол тарқайды, шыбыш та азды-кем солығын бассын.

Осыны айтып каноник бақташыға үй қоянының пышақ ұшына түйрелген бір кесек салқын етін ұсынды. Бақташы алып, каноникке алғысын айтты; сосын шарапты сіміріп салды да, көңілі жай тауып, былай деді:

— Мына хайуанмен адамша сөйлескеніме қарап, мені делқұлы біреу деп ойлап қалмасаңыздар екен, — шынымды айтсам, сөзімнің астары бар. Өзім село тұрғыны болғаныммен, адамның да, малдың да тілін таба білем.

— Мұныңызға сенем, — деді священник, — тауларда ғалымдар туатынын, бақташы құжыраларында философтар өсетінін өз тәжірибемнен білем.

— Қалай болған күнде де, сеньор, таулар да, құжыралар да өмір көрген жандарға баспана болуға жарайды, — деді бақташы. — Және осы шындықты мойындап, оны жете сезінулеріңіз үшін, — егер бұған тек, сеньорлар, ықыластарыңыз болса және қарсылық білдірмесеңіздер, бір жағынан, мен, шақырусыз келген біреу, өзім тіленіп тұрғандай көрінуім мүмкін болса да, — рақым етіп, аз ғана уақыт көңіл бөлсеңіздер, екеуіміздің де: мына сеньордың да, — осы арада ол священникке иек сілтеді, — және менің де сөзіміз шындық екенін дәлелдейтін, өмірде шынымен-ақ орын алған бір оқиға жайында айтып берер едім.

Дон Кихот оған жауап ретінде былай деді:

— Бұл айтпақ әңгімеңнің рыцарьлар бастан кешетін оқиғаларға қатысы бар-жоғына көз жеткізуім үшін сені мейлінше мұқият тыңдаймын, құрметтім, сондай-ақ мына отырған сеньорлар да ықыласпен құлақ салады, өйткені бұлар ақылды адамдар, таңғалдыратын, көңілдендіретін, жанды жай таптыратын хикаяларға құмар жандар, ал әңгімеңнің тап сондай нәрсе екеніне еш күмәнім жоқ. Сөйтіп, енді бастай бер, достым, құлағымыз сенде.

— Жоға, менен басқаларыңыз ғана, — деп үн қатты Санчо, — мен мына пирогты алам да, бұлақ жағасына барам, сол жерде отырып үш күнге дейін тамақ сұрамайтындай боп тойып алам, себебі Дон Кихот мырзамның айтуынан жақсы білетінім, кезбе рыцарьдың атқосшысы сәті түскенде қарны шеңбірек атқанша тыңқиып тойып алуы керек, өйткені оның тіпті бір апта жүрсе де малтығып шетіне шыға алмайтын, ит тұмсығы өтпейтін қалың орманға тап болатын кезі аз ұшыраспайды, сондықтан кекірік атқанша тоймаса және қоржынын сықастырып алмаса, онда, сол арада біржолата қалып аштан өлуі де әбден мүмкін, ал мұндай оқиғалар өте көп болған.

— Дұрыс айтасың, Санчо, — деді Дон Кихот, — барғың келген жаққа бара бер, қанша жегің келсе сонша же, ал мен өзім тойдым, енді маған керегі көңіл тояттандыру ғана, мына мейірбан жанның әңгімесін тыңдап, сол әжетімді өтегім келеді.

— Бәріміз де көңіл тояттандыруға құштар боп отырмыз, — деді каноник.

Сосын бақташыдан айтпақшы болған әңгімесін бастай беруін сұрады. Ешкіні мүйізінен ұстап тұрған бақташы оны арқасынан қағып қойды да:

— Жата ғой мына араға, Ақтеңбіл, отарға қайтып оралуға асықпа, үлгереміз әлі, — деді.