Дон Кихот ІІ - Мигель де Сервантес

— Албасты құсап әлем-жәлем киініп алыпсың, сені шайтаным танысын ба, Рикоте? Ау, сені мынадай мүттайымға айналдырып жіберген кім және Испанияға қайтып оралуға дәтің қалай жетті? Ұстап алуы, біліп қоюы мүмкін ғой, ондай жағдайда саудам бітті дей бер.

— Егер өзің ұстап бермесең, Санчо, мына киімнен мені ешкім танымайды, — деп қарсылық білдірді тауап етуші. — Қане, анау тұрған терек тоғайына қарай бұрылайық, бауырым, серіктерім сол жерде өзек жалғап, жан шақырмақ, сен де бізбен бірге тамақ іш; бұлар бейбіт жандар, ұлы мәртебелі ағзамның жарлығы бойынша селомыздан кеткен соң қандай кепке тап болғанымды сол жерде өзіңе түгін қалдырмай айтып берермін: бейшара қандастарыма бұл жарлықтың қандай қатер төндіргені жайында сен, шамасы, естіген де шығарсың.

Санчо Рикотенің шақыруын қабыл алды, сосын анау тауапшы серіктерімен сөйлескен соң, бұл қауым күре жолдан қиғаштау бағытқа ауытқып, терек тоғайына қарай бет түзеді. Осы арада жат жұрттықтар асатаяқтарын былай тастап, әлде плащ, әлде пелериндерін шешіп, әдеттегі киімдерімен ғана қалды; мосқал тартқан Рикотеден басқаларының бәрі әлі жасаң және айтарлықтай сымбатты адам болатын. Бәрінің де арқалаған дорбасы бар-ды, бәрі де шетінен тырсиып тұрған-ды, шамасы, азық-түлікке лық толы секілді, негізінен, иісі екі миль жерден танау қытықтайтын не қилы дәмді тағам тәрізді. Тауап етушілер жерге қисая кетті де, дастарқан міндетін атқарған жайқалған көк шөпке нан, тұз, пышақ, жаңғақ, сүтсірне тілімдері мен мүжілген сүйектерді жайып тастады; сүйектерден мүжитін бірдеңе табу мүмкін емес-ті, бірақ кемігін соруға қай-қайсысы да ықтиярлы еді. Бұған қоса олар қаралтым түсті бір дәмді шығарды, кавьяль деп аталатын, балық жұмыртқаларынан дайындалатын бұл тағамның ащылығы сондай, соңынан бірдеңе ішіп жібермесең болмайтын. Сондай-ақ, мұнда зәйтүннен де кенделік жоқ-ты, әрі кепкен, әрі дәмдеуіш те қосылмаған бұл жеміс, сонысына қарамастан, өте дәмді еді әрі көзді арбайтын. Алайда осынау той-томалақ танабындағы ең әдемі өсімдіктер — әр дорбадан шыққан шарап толы алты құты болды; тіпті морискіден неміске айналған мейірбан Рикоте де өз құтысын шығарды, көлемі жағынан ол да қалған бесеуімен бірдей-тұғын.

Олар тамақ ішуден зор ләззат тауып, астың дәмін тамсана татып, асықпай шайнап жеп отырды; әр тағамнан пышақ ұшымен құйттай ғана бөлегін іліп алатын да, келесі сәтте бәрі қолдары мен құтыларын жоғары көтере қоятын; құтының аузынан тамақ жібітіп жатып, бейне бір нысанаға алғандай аспанға қас қақпай қарап қалатын, сосын, құтыдағы сұйықтық асқазанға қотарылып жатқан шақта, жаны рақат тапқандықтың белгісі ретінде бастарын ұзақ уақыт олай да бұлай шайқаумен болатын. Санчо осының бәріне зер сала қарап отырды және бұған әсте налыған жоқ; керісінше, өзіне жақсы мәлім: “Римде тұратын болсаң — басқалардан қалыспау мұратың болсын” дейтін мақалды малданып, Рикотеден құтысын сұрап алды да, әлгілердің үлгісімен аспанды айызын қандыра нысанаға алды.