Дон Кихот ІІ - Мигель де Сервантес

Ақыр соңында екеуі де ұйқтады. Осынау айтулы хикаяның авторы Сид Ахмет жоғарыда сипатталған, аса бір айлакерлікпен жүзеге асырылған әрекетке баруға мархабатты мырзаларға не түрткі болғаны жайында оқырмандарға баяндап беруді енді ғана жөн көріп отыр. Сонымен, Сид Ахметтің айтуынша, Айна Рыцары бейнесінде келген кезінде Дон Кихоттан жеңіліс тауып, аттан ауып қалғанын бакалавр Самсон Карраско ұмыта қоймаған-ды. Бұл жеңілу мен жер қабу бүкіл жоспарын быт-шыт қылғандықтан, тәуір нәтижеге қол жеткізем бе деп үміттенген ол тағы бір мәрте тәуекел етуді ұйғарды; Санчоның әйеліне, Тереса Пансаға хат пен сыйлық әкелген малайдан Дон Кихоттың қайда жүргенін сұрап білген бакалавр осы мақсатпен жаңа сауыт-сайман мен ат тауып алды, қалқанына аппақ айдың суретін салды, сауыт-сайманын қашырға артып, өзіне серік етіп бұрынғы атқосшысы Том Сесьялды емес, Санчо да, Дон Кихот та танымайтын бір шаруаны ертті. Осы қамал-сарайға келіп жеткен соң бакалавр герцогтан Сарагосадағы турнирге бармаққа ниеттенген Дон Кихоттың қандай жол, қандай бағытпен кеткенін сұрап білді. Оған қоса, герцог оған Дульсинеяның жадысы Санчо құйрығының көмегі арқасында ғана қайтарылатыны жайындағы қисынды ойлап тауып, Дон Кихотты қалай әуре-мазақ еткендерін әңгімелеп берді. Ақыр соңында герцог бакалаврға Санчоның Дульсинея жадыланды, шаруа әйелге айналды деп қожайынын қалай қатырғаны жайында да, сол сияқты, зайыбының, герцогиняның, Санчоға оңбай алданып қалғанын, себебі Дульсинея шынымен жадыланғанын айтып, оны қалай сендіргені жөнінде де мәлім етті; бакалавр Санчоның айлакерлігі мен аңқаулығын, сондай-ақ Дон Кихот тарапынан байқалған шектен тыс есуастықты көз алдына елестетіп, мұның бәріне бір жағынан мәз-майрам боп күліп, бір жағынан айран-асыр боп таңырқанды. Герцог бакалаврдан егер Дон Кихотты кездестіре қалса, оны жеңе ме әлде жеңбей ме, бәрібір, қамал-сарайға қайта оралып, не болып, не қойғанын хабарлауын сұрады. Бакалавр солай етті де; ол Дон Кихотты іздеуге аттанды, бірақ оны Сарагосадан таппаған соң әрмен кетті, одан соң өзімізге мәлім оқиғалар орын алды. Бакалавр жолшыбай герцогқа соғып, оған бәрін баяндап берді, жекпе-жектің шарты қандай болғанын айтты, сосын нағыз кезбе рыцарь ретінде берген сертін орындау үшін Дон Кихоттың сол бойда үйіне қарай бет алғанын, үйіне барған соң ешқайда аттап баспай бір жыл бойы отыратынын, осы уақыттың ішінде, бакалаврдың ойынша, Дон Кихоттың ақыл-есі қайта оралуы әбден мүмкін екенін, тек осы мақсат үшін ғана ол, бакалавр, осылайша құбылуды хош көргенін, өйткені өзіне, Самсон Карраскоға, Дон Кихот сынды үлкен ақыл-парасат иесінің кеңкелеске айналғаны жанына қатты бататынын хабар етті. Осымен бакалавр герцогпен қош айтысты да, үйіне оралып, соңынан келе жатқан Дон Кихотты күтіп жата берді. Бакалаврдың әңгімесі герцог үшін жаңа бір қызық пен шыжыққа желеу болды, — Санчо мен Дон Кихотқа қатысты нәрсенің бәрінен күлкі іздеуге деген құлшынысы сондай еді оның: қайтарында Дон Кихот өтуі мүмкін-ау деген барлық тұсты, алыс-жақын жолдарды толып жатқан аттылы-жаяу малайына бақтырып қойды және оларға Дон Кихотты қолға түсірудің орайы келген жағдайда ерікті түрде болсын, еріксіз түрде болсын оны қамал-сарайға жеткізуге бұйрық берді; ал малайлары оны шын мәнінде ұстап алды және мұның хабарын герцогқа қолма-қол жеткізді, ал герцог болса бәрін алдын-ала ойластырып қойғандықтан Дон Кихоттың келіп жеткенін естіген бойда аулада алаулар мен білтелі шамдарды жағуға, Альтисидораны катафалкке жатқызуға әмір етті: ал, мұның жоғарыда сипатталған қосымша құрылғылары болғаны және асқан шеберлікпен, аудыртпай жасалғаны сонша, нағыз катафалктен айырмашылығы байқалмайтын. Сид Ахмет тағы мынаны айтады: қалжыңбастар да өздері қылжаққа айналдырған жандар іспетті есалаң ғой деп ойлаймын, өйткені герцог пен герцогиняның қос делқұлыны мазақ қылуға деген құлшынысы олардың ауыш екенін аңғартады, дейді. Ал бұл кезде ашық ауыздарымыздың бірі тұяқ серіппей ұйқтап жатқан-ды, ал екіншісі сергек болатын және басы не қилы бұлдыр ойға толы еді; таң атар шақта олар осындай ахуалда болды, ал таң жарқырап атқан кезде екеуі де төсегінен жедел атып тұрды, — айта кетерлігі, жеңіліс тапқанына немесе жеңімпаз атанғанына қарамастан, Дон Кихотты құс төсек рақаты мүлдем қызықтырмайтын.