Робинзон Крузо - Даниэль Дефо

Бұл көрініске аң-таң болғаным сондай, бұл жағалауда өзіме де қауіптің бар екені туралы ұмытып кетіппін. Адам баласының қолы баратын мұндай айуандық іске куә болып, енді ғана өзімнің қара басыма да келер қауіпті ойлап қорықтым. Адамды адам жеу немесе бауыздау оқиғалары туралы естігеніммен, алғаш куә болуым. Бұл көріністен көзімді ала беріп, жүрегім лобып, құсқым келді, жаратылыстың өзі куә болғандарымды ішіме сақтамай, құсып тастауыма жәрдемдесті.

Қан төгілген жерде бір сәт те аялдамай, есімді жиған бойда төбеге өрмелеп шықтым да, өзімнің үйіме қарай жүгіре жөнелдім. Аралдан шыға бере біраз жер ұзаған соң, есімді жиып алайын деп тоқтадым. Жаутаңдап зеңгір көкке қарадым, екі көзден аққан жас бетімді жуды, тұрған қалпы адам бейнесіндегі аңдары жоқ елде дүниеге келтіргені үшін

жаратушыға алғысымды жаудырдым.

Көңілім құлазып өзімнің қамалыма оралдым, сол күннен бастап мен жабайылардан қорықпайтын болдым. Менің пайымдауымша, бұл қанішерлер аралға азық тауып олжалы болу үшін келмеген болуы керек, мүмкін, олар ешнәрсеге мұқтаж емес, мүмкін, шөл далада күнелтерлік не бар дейсің деп ойлаған шығар; олар аралдың жапырағы жайқалған жағына бір емес, әлденеше рет келген болар, бірақ қолайлы нәрсе таба алмаған шығар деп ойладым. Ең дұрысы, мен аралға келгелі он сегіз жылдың ішінде адамның өзі түгіл ізін де көргенім жоқ, ендігі қалған өмірімді жабайылардың көзіне түспей өткізсем деп ойладым. Бірақ бұдан қауіптенетін ешнәрсе жоқ, себебі менің тіршілігімнен хабар беретін белгілердің бәрін жасыруым керек және қанішерлердің ортасы емес, басқа орын тапқанша өзімнің үңгірімнен шығуды сиретуім керек деген қорытындыға келдім.

Дегенмен жабайылардың айуандық әрекеттері мен олардың бірінің етін бірі жейтін қанішерлік дәстүрі мені түңілдірді. Екі жылға жуық уақыт бойы аралдың өзім тіршілік еткен бөлігінен, өз жерімнен көргенім – тау баурайындағы қорғаным мен саяжайым – ормандағы ешкілерім үшін тұрғызған аулам, ол аулаға да тек соңғы рет ешкілерімді көріп қайту үшін барғанмын, тозақтан шыққан қанішерлерге жүрегімнің айнығаны сондай, олармен ұшырасқанша, шайтанмен ұшырасқаным әлдеқайда жеңіл-ау деп ойладым. Бұдан қайтып келесі жағалауда қалған қайыққа да барғаным жоқ, тіпті жаңадан қайық жасау туралы ойладым, өйткені қайықты аралдың ана жағынан мына жағына алып келуден мүлде бас тарттым. Жабайылардың тұзағына түскім де келмеді, олардың қолына түссем, қандай күйде боларымды өзім де білемін.

Алайда уақыт жабайылардың менің баспанамды таба алмайтындарына көзімді жеткізді: мүмкін, олар басқа ермек тапқан болар. Мен енді олардан қорықпайтын болдым, бұрынғыдай еркін өмір сүре бердім. Бірақ бейтаныстарымның көзіне түсіп қалмау үшін сақтық амалын жан-жақты қарастырдым. Бастысы, мылтықты пайдаланбайтын болдым: жабайылар мылтық даусын естіп қалуы мүмкін ғой. Енді аңға шықпай-ақ ешкілерімді бағумен айналыстым, оларды бір оқты шығын қылмай тұзақ құрып, я ор қазып қолға түсірдім; оқты шығын қылмасам да, мылтықты үнемі өзіммен алып жүрдім. Көбіне белбеуіме кемеден алған екі тапаншамды қыстырдым, иығыма шапашот асып алдым. Сонымен, сырттай қарағандағы менің кейпім өте сұсты еді: мылтық, балға, қос тапанша және үлкен шапашот.

Сақтықты күшейткенім болмаса, тұрмысым бұрынғы жайбарақат қалпында өтіп жатты. Әрі-бері ойлап, салыстырмалы түрде айтсам, күннен-күнге көзімнің жеткені – менің халім өзгелермен салыстырғанда көш ілгері екен, құдай басқа салса бұл күніме де зар болып қалар едім. Қиналған сәттерде тағдырға кінә арта бермей, жаратқанның берген әр мүмкіндігіне ризашылық білдіруіміз керек.

Әрқайсысымыз өз тағдырымыз жайлы ойлағанда жақсысы мен жаманын саралап қарағанымыз жөн.