Дон Кихот І - Мигель де Сервантес

— Сеньор! — деді ол. — Ондай шытырман оқиғаның сізге неге қажет болғанын түсінбеймін. Қазір түн мезгілі, бізді көріп тұрған ешкім жоқ, жолдан шығып бағыт өзгертсек болды, қатерден құтыламыз, ол үшін тіпті үш күн қатарынан шөлден аңқамыз кепсе де дәнеңе қылмайды. Ал, енді бізді көріп тұрған ешкім болмаса, онда бізді су жүрек деп кінәлайтын да ешкім табылмайды, өйткені, өзіңіз де бек жақсы білетін священнигіміздің амвонда тұрып: қатерге әуес адам қатерге ұшырамай қоймайды дегенін қанша рет өз құлағыммен естідім десеңізші. Ендеше, жарамсыз істер арқылы жаратқанның шыдамын тауысудың не қажеті бар; себебі, мұндай істерге берілетін жазадан сізді құтқарса тек ғажайып қана құтқара алады. Жаратқан иеміз онсыз да сізге аз көмек берген жоқ: ол сізді көрпеге салып қақпақылдаудан сақтады, ал мен болсам қашып құтыла алмадым, сондай-ақ мүрдені алып келе жатқан қыруар жауыңызды жеңуге, айқастан жарақат алмай аман шығуыңызға көмектескен де сол. Егерде осының бәрі тас боп қатқан жүрегіңізді тебірентпейтін де, жібітпейтін де болса, онда, бәлкім, өзіңіз осы арадан алысқа ұзап шықпай-ақ жанымды кім келіп сұраса қорыққанымнан соған бере салатыным жайындағы ойлар жұмсартатын шығар оны? Өзіңізге қызмет ету үшін туып-өскен жерімді тастап шықтым, қатын-баламнан қол үздім — кіріс болмаса, шығыс бола қоймас деп жобалағам. Алайда, өзі тойса да көзі тоймайтын ашқарақтық барлық үмітімді үзіп отыр, олай демеске шарам қандай: өзіңіз, мейірімді мырзам, маған уағда еткен анау әлгі қарғыс атқыр қырсықты аралға ие болам ғой деген үмітім енді-енді үкіленген шақта сол қарызыңыздың өтеміне және соның есебіне мені адам аяғы баспаған иен далада қалдырып кеткелі тұрсыз. Христос үшін өтінем, тақсыр, маған мұндай жәбір көрсетпесеңіз екен, ал егер қайткен күнде де осы ерлікті жасауға ақыры шындап бел буған болсаңыз, онда оны, құрығанда, таң атқанға шейін қалдыра тұруыңызды сұраймын, оның мынадай себебі бар: бақташы болған кезімде оқып-үйренген ғылымым айтады, таң атуға үш сағаттан аспайтын уақыт қалды дейді, өйткені Кіші Аюдың арандай ауызы қақ төбемізде тұр, ал оның сол жақ аяғынан тура тартылған сызық қазір түн ортасы болғанын көрсетеді.

— Ау, Санчо, ол сызығыңды, аузың мен желкеңді қай жерден көріп тұрсың сен? — деп сұрады Дон Кихот. — Түн тастай қараңғы, аспанда жылт еткен бір жұлдыз жоқ қой.

— Солайы солай енді, — деп жауап қатты Санчо, — бірақ қорыққанға қос көрінеді деген емес пе, қорыққанда жердің үсті түгіл, астында не болып жатқанын да көре бересің, ал енді аспан жайында айтып жатудың өзі артық. Бірақ, таңның атуына көп қалмағанын онсыз да байқауға болады ғой.

— Көп қалды ма, аз қалды ма, мен үшін бәрібір, — деп құлаққағыс етті Дон Кихот, — өйткені, жылап-сықтап, жалбарыну арқылы мені рыцарьлық қарекет қағидалары міндеттейтін істен бөгеп қалуға болады деп қазір де, болашақта да ешкім ешқашан дәмелене алмайды. Сондықтан, Санчо, сенен сұрарым, аузыңды жап, сөйлеме, өйткені жүрегімді осынау бұрын-соңды болып көрмеген және шектен тыс қатерлі шытырман оқиғаға деген құштарлыққа толтырған жаратқан денсаулығыма өзі-ақ көз-қырын салады және сенің қайғыңды жеңілдетуге де жәрдемдеседі. Сенің шаруаң Росинанттың айылын шамаң келгенінше жақсылап тартып беру және мені күтіп отыру ғана, ал мен не өлі, не тірі, әйтеуір ұзамай бір қайтып оралам.

Дон Кихоттың алған бетінен қайтпайтынын және жылап-еңіреу де, айтқан ақыл да, жалынып-жалбарынуда әсер етпейтінін көрген Санчо қулық жасап, оны таң атқанға дейін кідірте тұруды ұйғарды; сөйтіп, айылды тартып жатқан шағында, асқан ептілікпен және ештеңе сездірмей Росинанттың артқы аяқтарын есегінің ноқтасымен шырмай салды, нәтижесінде Дон Кихот аттанып кетпек болып тебінгенде аты аяғын баспай қойды, өйткені, ол тек қос аяқтап қана шаба алатын. Айла-шарғысы ойлағанындай боп шыққанына көз жеткізген Санчо Панса былай деп тіл қатты: