Дон Кихот І - Мигель де Сервантес

Бір басыма жетіп артылар келеңсіздіктер жайындағы қайғылы хикаямның ұзын-ырғасы осындай, сеньорлар, — ал енді, айтыңыздаршы, бұл жағдайды баяндау барысында өздеріңіз куә болғандай дәрежеде сезімге берілмей тұру әсте мүмкін бе? Сонымен бірге, мені үгіттеп, көмегі тиер-ау дейтіндей ақыл-кеңес берем деп те әуре болмаңыздар, өйткені оның маған тигізер пайдасы да емделуден бас тартқан науқасқа атақты дәрігердің жазып берген дәрі-дәрмегінің пайдасындай ғана. Лусиндасыз маған денсаулықтың қажеті жоқ, өзіме тиесілі және тиесілі болуға тиісті де қыз басқа біреуге тиесілі болуды қалағандықтан, қуанышқа бөленуге мүмкіндігім бола тұра қайғы-қасіретке батуды қаладым. Өзінің тұрақсыздығы арқылы ол мені мәңгіге жоқ қылмаққа ниет етті, мен болсам оның осы арманы орындалуы үшін өзімді-өзім жоқ қылуды ұйғардым; кейінгі ұрпақтар бақытсыз жандардың бәрінің басында бар жағдайдың маған бұйырмағанын айтатын болады: әдетте олар жұбанатын ештеңенің жоқтығын біліп жұбанады, ал маған бұл бұрынғыдан да зор қайғы пен азаптың себебіне айналып отыр, өйткені маған қазір бұл қасіретім ақиретте де аяқталмайтындай көріне бастады.

Осыны айтып Карденьо өз махаббаты жайындағы ұзақ та көңілсіз әңгімесін тәмам қылған еді, священник оған бірер ауыз жұбату айтпаққа оқталған, бірақ сол арада әлденендей бір аянышты дауыс құлағына шалынып аңтарылып қалды, ал бұл дауысқа қатысты әңгіме осынау хикаяның төртінші бөлімінде баяндалмақ, өйткені парасат-парқы мол тарихшы Сид Ахмед Бен-инхали оның үшінші бөлімін осымен аяқтайды.

ХХҮІІІ тарау

Бұл тарауда священник пен шаштараздың нақ сол тауда бастан кешкен жаңа қызықты оқиғасы жайында баяндалады

Ер жүректігіне ешкім шендесе алмайтын рыцарь Ламанчалық Дон Кихоттың әлемді шарлап сапар шегуге шыққан жан сүйсінтер жаймашуақ заманына не жетсін шіркін, өйткені оның осы кезге дейін тоз-тозы шыққан және бүтіндей дерлік құрып та біткен кезбе рыцарьлар орденіне жан бітіріп, дүниеге қайта оралту жөніндегі кең пейілді ұйғарымының арқасында бүгінгі мына көңіл көтерер нәрсеге ділгер заманымызда біз тек оның осынау бір өтірігі жоқ хикаясындағы тамашаларға ғана тамсанып қоймаймыз, сонымен бірге осы хикаяға түзілген, басым бөлегі сол хикаяның өзінен асып түспесе кем түспейтін тартымды, бас қатырып ойлануға мәжбүр ететін және шындықтан алшақ кетпейтін оқиғалар мен эпизодтарды да қызықтаймыз, — ал ширатылып, шиыршықталған және біріне бірі оратылған арқауын қайта тапқан аталмыш хикаяның өзіне келсек, ол Карденьоға жұбату айтуға оқталған священниктің мына төмендегідей түрде тіл қатқан аянышты дауысты құлағы шалғанын баян етеді:

— Ой, құдай-ай! Тәніме таңылған ауыртпалыққа — еркімнен тыс түрде арқалап жүрген ауыртпалығыма арналған құпия қабір болуға лайықты жерді таптым ба әлде таппадым ба? Иә, тапқан да секілдімін, егер тек айнала қоршаған таудың тымырсық тыныштығы алдарқатып тұрмаса. Беу, мен қандай бақытсыз бейбақ едім! Мына жартастар мен ну жыныстардың ортасы өз ойымды орындауға қандай қолайлы десеңші, өйткені адам кейіптілердің арасында жүргеннен гөрі осылардың ортасында жүріп құдіретті күшке тағдыр-талайым жайында алаңсыз зар төге алам ғой; себебі, күдік-күмәнімді сейілтіп, қайғы-қасіретімді азайтып, азабымнан құтқара алатын жер бетінде бірде-бір жан иесі жоқ қой!