Дон Кихот І - Мигель де Сервантес

— Бізді итермелеп тұрған — әкесін өмірге қайта оралту тілегі ғана, мына кавальеродан ойда жоқта қол үзіп қалуы себепті оған өмірмен қош айтысу қатері төніп тұр, — деп жауап қатты төртеудің бірі.

Дон Луис оған былай деп жауап қатты:

— Бұл ара менің жеке басыма қатысты жайларды талқылайтын жер емес. Мен ерікті адаммын, қайтқым келсе — қайтамын, қайтқым келмесе — ешқайсыңыз да мәжбүр ете алмайсыздар.

— Сізді, мейірбан мырзам, ақыл-парасатыңыз мәжбүр етеді, — деді малай келісіңкіремей, — ал, егер ол сізде аздау болса, бізде жетерлік, әйтеуір осы жерге келіп тұрғандағы мақсатымыз бен жүктелген міндетімізді ақырына дейін орындап шығуға жетеді.

— Мәселені егжей-тегжейлі анықтап алған жөн болар еді, — деп сөзге аудитор араласты.

Сол арада бұл қожайынының көршісі екенін шырамытқан малай:

— Апырай, мархабатты мырза, сеньор аудитор, мына кавальероны қалай ғана танымай тұрсыз? Бұл көршіңіздің ұлы ғой, — дәреже-атағына сай келмейтін киім киіп ата-анасының үйінен қашып кеткен болатын, онысын өзіңіз де көріп тұрған шығарсыз, — деді.

Мұны естіген аудитор бозбалаға зейін сала қарап, оны тани кетті де, құшағына алып:

— Дәреже-атағыңызға кір келтіретін мынадай киім киіп және осындай ыңғайда саяхат жасап жүргеніңіз неғылғаныңыз, сеньор дон Луис: әншейін балалық па немесе оның әлденендей бір себебі бар ма? — деді.

Бозбаланың көзіне жас толып кетті де, аудиторға ешқандай жауап қайтара алмады, ал аудитор болса малайлардан сабыр етуін сұрап, бәрі де ойдағыдай реттелетінін айтты; өзі дон Луисті қолынан ұстап, оңашаға алып шыққан соң, қандай кепке тап болғанын сұрады. Ол өстіп одан басындағы жайды егжей-тегжейлі сұрастырып жатқан кезде бекет қақпасы жанынан шаңқылдаған дауыстар естілді, оған себепкер мынадай жағдай еді: осында қонып шыққан екі мейман дон Луистің малайлары жұрттың назарын бұрып алғанын көріп, ештеңе төлемей кетіп қалмақ болыпты; алайда басқа біреудің шаруасынан гөрі өз шаруасын көбірек құнттағанды жөн көретін бекетші оларды қақпаның жанынан ұстап, ақы төлеуді талап еткен және пасық пиғылдарын өте бір былғанышты сөздермен мінеп-сөккені сонша, аналар жауап орнына жұдырығын ала жүгірген; сөйтіп, олардың мұны оңдырмай төмпештей бастағаны сонша, бейшара бекетшінің жан дауысы шыға бақырып көмек сұраудан басқа шарасы қалмаған. Бекетшінің жұбайы мен қызы Дон Кихотты неғұрлым қолы бос және көмек көрсетуге неғұрлым қабілетті адам деп тапқан-ды, сондықтан оған бекетшінің қызы келіп:

— Көмектесе көріңіз, сеньор рыцарь, жаратқан иеміз өзіңізге осындай қабілетті текке бермеген болар, екі сұрқия сорлы әкемнің қаққанда қанын, соққанда сөлін шығарып жатыр! — деді.

Оның лебізін тыңдап алған Дон Кихот аспай-саспай және мейлінше байсалды кейіпте былай деп сөйлеп кетті:

— Аяулы ару! Қазіргі таңда бұл өтінішіңіз аяқсыз қалуға тиіс деп есептеймін, өйткені берген уәдем бойынша аяқтап шығуға мәжбүр боп тұрған шаруамды жеріне жеткізбейінше, қандай да бір басқа шытырман оқиғаға араласуға қақым жоқ. Алайда, сізге мынадай бағалы кеңес берсем бе деймін: жүгіріп барыңыз да әкеңізге айтыңыз, бұл айқаста ол барынша табандылық танытсын және қандай себеппен болса да берілмейтін болсын, ал бұл екі арада мен принцесса Микомиконадан оны осынау бақытсыздықтан арашалап алуға пұрсат сұраймын, егер ол пұрсатын берсе, еш саспаңыз, оны құтқарып алам.

— Алда, құдай-ай! — деп айқайлап жіберді сол жерде тұрған Мариторнес. — Сіз өтініш айтып, аталмыш пұрсатыңызды алып болғанша қожайыным ана дүниеге аттанып та кетеді ғой.

— Маған сондай пұрсатты алуға мүмкіндік беріңіздер, — деді Дон Кихот келіспей, — ал анау бұл кезде ана дүниеге аттана ма, аттанбай ма — онда тұрған дәнеңе жоқ, өйткені оны ол жақтан да босатып алам, тіпті бұған ол жақтың түгел қарсылық көрсеткеніне де қарамаймын немесе, тым құрығанда, оны сол жаққа аттандырып жібергендерді жақсылап тұрып желкелейтінім сонша, баршаңыз да толық қанағаттанғандық сезімге ие боласыздар.