Дон Кихот І - Мигель де Сервантес

Сол екі арада есегінен жедел секіріп түскен Санчо Панса жерде құлап жатқан адамға жетіп барып, үстіндегі киім-кешегін шеше бастады. Осы сәт оның қасына қашыр айдаушы екі малай жүгіре жетіп, монахты неге шешіндіріп жатқанын сұрады. Санчо Панса оларға бұл өзіне тиесілі олжа екенін, өйткені айқасты қожайыны Дон Кихоттың ұтқанын айтып жауап берді. Қашыр айдаушылар әзілді түсінбейтін жандар еді және айқас дегеннен де, олжа дегеннен де дым хабары жоқ-тұғын, сөйтіп Дон Кихоттың күймеге барып саяхатшы ханыммен тілдесіп жатқанын пайдаланып, тарпа бас салып Санчоны жерге жықты да, сақалынан бір тал қалдырмай жұлып, аяусыз тепкіге алды, қатты тепкілегендері сонша, анау ақырында ес жоқ, түс жоқ сұлап түсті. Зәреден зәре қалмай, құты қашқан, өңі қағаздай қуарып кеткен әлгі қу монах асыл уақытты босқа жібермеуге тырысып, қашырына мініп алды да, осы бір арпалысты әудем жерден бақылап, өзін күтіп тұрған серігіне қарай шаба жөнелді, сосын екеуі бұның немен тынарын тоспастан әрмен қарай асты; құдды бір соңдарынан шайтанның өзі шам алып түскендей, үсті-үстіне тынымсыз шоқынысып бара жатты.

Сол тұста, әлгінде айтылып өткендей, Дон Кихот та күймеде отырған ханыммен тілдесіп жатқан болатын.

— Сеньора! — деп бастады ол. — Сән-салтанатыңызға құлдық, қазірден бастап көңіл қалауын орындай беріңіз, ендігі жерде өз еркіңіз өзіңізде, өйткені сізді алып қашқандардың қара ниеті қуатты білегіммен күйретіліп, күл-талқан етілді. Өзіңізді құтқарған адамның атын білмегеніңіз салдарынан азап шекпеуіңіз үшін айтып қояйын, мен — асқан сұлу Дульсинея Тобосскаядан дәмелі, кезбе рыцарь және шытырман оқиға іздеуші Ламанчалық Дон Кихот деген боламын. Ал, енді көрсеткен қызметіме сый ақы ретінде сұрарым біреу ғана: Тобосоға, жүрегімнің әміршісіне барыңыз, мен жіберді деңіз, сосын оған өзіңізді босату үшін не істегенімді түгел баяндап беріңіз.

Дон Кихоттың осы сөзді айтып үлгеруі мұң екен, ханымның нөкерінде келе жатқан малайдың бірі, өзі бискайлық, Дон Кихоттың күймені тоқтатып қойғанын және келген іздерімен кейін қайтуды, Тобосоға баруды талап етіп тұрғанын көріп, оған жақын келіп найзасына жармаса кетті де, жүрек айнитын кастильдік және барынша бұрмаланған бискайлық тілде:

— Кет, қайқай, кавальеро, жолда сен болма! Жаратқанмен ант етем, күймені жібермейсің, мен сені өлтіреді, әйтпесе мен бискайлық емес! — деді.

Дон Кихот оның не айтпақ болғанын жақсы түсінді.

— Егер сен кембағал қара шаруа болмай, кавальеро болсаң, ессіздігің мен есерлігің үшін сазайыңды берген болар едім, — деді ол міз бақпаған қалпы.

Бискайлық болса, бұған былай деп жауап берді:

— Мен кавальеро емес? Құдаймен ант етем, христиан сияқты өтірік соғасың. Қане, лақтыр найза, семсер ұста — кімді кім екен, көреміз! Бискайлықтар жерде де, теңізде де, қайда болса сонда, саған — идальго. Басқаша айтасың — өтірік айтқыш боласың.

— Аграхес айтқандай, оны әлі көре жатармыз, — деп күбір етті Дон Кихот.