Дон Кихот ІІ - Мигель де Сервантес

— Сеньора Дульсинея Тобосскаяның асқан сұлу екенін теріске шығармау керек, керісінше, мойындау қажет, алайда қоян қашан да аңшы аңдамаған кезде қашады емес пе, онан соң мынадай нәрсені естігенім бар: өзіміз жаратылыс деп атап жүргеніміз саздан көзе жасайтын құмырашы іспетті, деседі, ендеше, егер ол бір әдемі көзені жасап шығарса, онда ол мұндайдың екіншісін де, үшіншісін де, тіпті жүз шақтысын да жасай алады ғой. Мұны айтып тұрған себебім, сеньора герцогиня өз бибім сеньора Дульсинея Тобосскаядан еш те бір кем емес.

Дон Кихот герцогиняға қарап былай деді:

— Мына бір жайды қаперге алып қойыңыз, мәртебелі ханым: бірде бір кезбе рыцарьда тап мына мендегідей сөйлемпаз әрі қалжыңбас атқосшы болған емес; егер өзіңізге, жоғары мәртебелі сеньора, кем дегенде бірнеше күн қызмет еткенімді хош көрсеңіз, онда бұған іс жүзінде көзіңіз жетер еді.

Герцогиня бұған былай деп жауап қатты:

— Мейірбан Санчоның әзілқойлығы маған әбден ұнайды; бұл оның ақылсыз еместігінің айғағы, — топастау адамдар, мұны енді өзіңіз де білесіз ғой, сеньор Дон Кихот, әзіл мен қалжыңға жоқ келеді, ал мейірбан Санчо — әзілқой әрі қалжыңбас болса, онда мен оны тап осы қазір ақылман деп тануға бармын.

— Сондай-ақ, мылжың деп, — деп қосып қойды Дон Кихот.

— Онда тіптен жақсы, — деп іліп әкетті герцог. — Ерекше зерделілік сөзге сараңдықпен үйлесім таппайды. Ал, қазір енді, көп сөзді қойып, сізді, даңқты Қайғылы Бейне Рыцары...

— Арыстан Рыцары деу керек, шарапатты мырзам, — деп қыстырыла кетті Санчо, — бейнелер мен бейнелеулер дегеннің бәрі бітті, енді қалғаны тек арыстандар ғана.

— Сонымен, сізді, сеньор Арыстан Рыцары, қамал-сарайыма шақырам, — деп сөзін жалғады герцог, — бұл арадан ол онша қашық емес, ол жерде өзіңіз секілді аса қадірменді адамдар көруге лайықты қонақжайлылықтың және бізге қонаққа келіп тұратын кезбе рыцарьларға герцогиня екеуіміз көрсететін меймандостықтың шуағына шомылатын боласыз.

Бұл екі арада Санчо мырзасының ерін жөнге келтіріп, айылын жақсылап тартып та үлгерген-ді, одан соң Дон Кихот Росинантқа, герцог өзінің сәйгүлігіне отырды, герцогиня болса, екеуінің арасынан табыла кетті, сөйтіп бәрі қамал-сарайға қарай қозғалды. Герцогиня, алайда, Санчоға өзімен қатар жүруге әмір етті, өйткені оның әсерлі әңгімесі оған айтып жеткізгісіз қуаныш сыйлайтын. Санчо көп жалындырған жоқ, үшеудің ортасына сыналанып енді де, төртінші сұхбаттас қақында ортақ әңгімеге араласа бастады, — герцог пен герцогиня бұған қатты ырза болды, өйткені олар кезбе рыцарь мен оның аузы тыным таппайтын атқосшысын қонақ ететін жағдайдың тап келгенін өздері үшін төтенше бір сәттілікке балап еді.

ХХХІ тарау

Бұл тарауда не қилы керемет оқиғалар баяндалады.

Санчоның қуанышы шексіз болатын, өйткені герцогиняның ілтипатына іліккенінде шүбәсі жоқ-ты, осы себепті оның қамал-сарайында дон Дьего қожалығы мен Басильоның үйіндегідей мырғамға батудан үмітті еді; ол жан рақатын кешкенді ұнататын, ал өмірдің қызығын көріп қалуға мүмкіндік жасайтын сондай бір сәт кездессе, айдарынан шап беріп ұстай алатын.

Одан әрі хикаяда былай делінеді: осы шоғыр жазғы сарайға, басқаша айтқанда, қамал-сарайға жақындамастан біраз бұрын ілгері озып кеткен герцог ертерек барып, малайларын жинап, Дон Кихотты қалай қарсы алу керектігін айтып, тиісті тәртіп берген еді, сөйтіп Дон Кихот герцогинямен бірге қамал-сарай қақпасына келіп жеткен кезде қарсы алдынан әдемі алқызыл атластан тігілген, етегі тобыққа дейін жететін, әдетте таңғы киім-кешек деп аталатын киімі бар, әлде малай ма, әлде атшы ма, екі жігіт шығып, әне-міне дегенше болмай оны атынан көтеріп түсірді де:

— Мәртебелі мырза, рақымшылық жасап герцогиняның аттан түсуіне жәрдемдесіп жіберсеңіз, — деді.