Дон Кихот ІІ - Мигель де Сервантес

Қамал-сарайдағы мамыражай тірлік Дон Кихотты мезі ете бастаған; жалқаулық пен жайбарақаттыққа бой алдырып, кезбе рыцарь ретінде өз құрметіне қожайындар өткізіп жатқан ұшы-қиырсыз той-томалақ, ойын-сауықпен күн кешуді өзіне үлкен күнә санаған, осынау жайбарақаттығы мен жаймашуақ тірлігі үшін жаратқан өзін жазаға тартуы мүмкін-ау дейтін ойға тіреле берген, — міне, осы себептен бір күні жоғары мәртебелілерден сапарға шығуға рұқсат сұрады. Жоғары мәртебелілер рұқсат етті, сонымен бірге кететініне қатты өкінетіндіктерін де білдірді. Герцогиня Санчо Пансаға зайыбының хатын берді, анау оны көз жасымен жуып отырып, өзіне-өзі былай деді:

— Губернаторлығым жайында білген кезде әйелім Тереса Пансаның көңілін елеуреткен асқақ арман қожайыным Ламанчалық Дон Кихоттың шатағы мол шытырман оқиғаларына қайта оралуыммен құмбыл болады деп кім ойлаған? Сөйте тұрғанымен, Тересамның ұятты жағдайда қалмай, герцогиняға емен жаңғағын жібергеніне дән ризамын, себебі егер ол оны жібермесе, оның үстіне өзім жабырқау күйде оралсам, бұл онша әдептілікке жатпас еді. Сондай-ақ, бұл сыйлықты параға жатқызуға болмайтыны да мені қуантады: әйелім жаңғақты жібергенде мен губернатор қызметін атқарып жүргем, сондықтан мардымсыз бірдеңемен болса да жақсылыққа қарымта қайтаруда тұрған дәнеңе жоқ. Расында да, солай: губернатор қызметіне жалаң аяқ күйімде кіріп, одан сол жалаң аяқ күйімде кеттім және ар-ұятымның алдында ашығын айтсам, — ал, ар-ұят тазалығына ештеңе жетпейді: “Бай болып көргенім жоқ, кедей болып өлгенім жоқ”.

Жолға шығар күні Санчо өзіне-өзі осындай уәж айтты, Дон Кихот болса, жоғары мәртебелілермен кеше кешкісін қоштасқандықтан, ертеңіне таңертең сауыт-сайманын киіп, қамал-сарай алдындағы алаңнан бой көрсетті. Қамал-сарайдың тәмам тұрғыны оған галереялардан көз тігіп тұрды; герцог пен герцогиня да оған көз салмаққа шықты. Санчо өзінің сұр жорғасына жайғасты, қоржыны, шамаданы мен азық-түлік те соған артылған-ды; герцогтың анау әлгі Үшфальдиді бейнелеген үй басқарушысының жол қаражатына деп өзіне екі жүз алтын теңге салынған шилан бергеніне Санчоның шаттығында шек жоқ еді, ал Дон Кихот бұл жайында әлі ештеңе білмейтін. Сөйтіп, жұрттың назары, әлгінде айтылғанындай, Дон Кихотқа ауған шақта, герцогиняның рыцарьға жаудырай қарап қалған дуэньялары мен күтуші қыздары тобынан, мүлдем күтпеген жерден, өткір де өжет қыз Альтисидораның дауысы естіліп, мына төмендегідей аянышты әнімен сол араға жиылғандардың бәрін таң-тамаша етті:

Беу, қайырымсыз рыцарь!

Тізгініңді босата ғой шамалы,

Астыңдағы асау аттың бүйіріне

Асықпағын шпорыңды қадауға.

Ашкөз айдаһардан сен, алдамшы,

Қашып бара жатқан жоқсың ғой,

Қорқып тұрғаның сенің қозы ғой,

Қойға да айналып үлгермеген.

Жексұрын! Сен бикешті ренжіттің;

Көрмеген еді одан асқан сұлуды —

Венера да өз ормандарынан,

Диана да өз тауларынан.

Эней қашқын, рақымсыз Бирено,

Жоғал, құры, тозақта өртен Вараввамен бірге!

Қанды шеңгеліңмен сығымдап,

Сезімсіз мақұлық, әкетіп барасың,

Өзіңе көнпістікпен күң болуды

Арман еткен сорлының жүрегін.

Әкетіп барасың — арсыздық-ай! —

Қара-ала сәнді жолақтары бар

Үш шаршы мен шұлық байлағышты —

Мәрмәрдай әдемі аяққа арналған.

Оған қоса жүз мыңдай күрсінуді,

Жалыны сұрапыл лапылдаған —

Дүниеде жүз мың Троя болса,

Соның бәрін демде отқа орайтын.

Эней қашқын, рақымсыз Бирено,

Жоғал, құры, тозақта өртен Вараввамен бірге!

Дульсинея ханымың мәңгі бақи

Жадыланған күйде қалуы үшін,

Атқосшың сенің, антұрған Санчо,

Тасжүрек боп жүре берсін.

Мынадай арсыз қылығың үшін

Ғашығың қорлық көре берсін.

Өйткені, мына дүниеде дәйім

Күнәкар үшін тақуа азап шегеді.

Даңқ іздеген арманың әр кез

Сәтсіздікке жолыға берсін,

Қуанышың қайғы әкелсін,

Адалдығың үшін өкініп қал.

Эней қашқын, рақымсыз Бирено,