Дон Кихот ІІ - Мигель де Сервантес

— Е-е, Санчо, ана жолы өзің осынау көз тартатын көркемдікпен және суреттеуге сөз жетпейтін сұлулықпен дидарласқан, дәлірек айтқанда, әлде бірдеңе арқылы дидарласуыңа тура келген орын саған мал қораның шартағы боп елес берген екен-ау? — деді Дон Кихот бәсең дауыспен. — Жоға, о не дегенің, ол жердің галерея, балкон немесе корольдің сән-салтанаты мол сарайының портигі13 екенінде еш күмән жоқ.

— Мүмкін, әбден мүмкін, — деп келісе кетті Санчо, — әйткенмен, қара басып қателесіп жүрмесем, маған ол шартақ сияқты боп көрінген.

— Қалай болғанда да, кеттік сонда, Санчо, — деді Дон Кихот. — Онымен қалай жүз көріскенімде тұрған дәнеңе жоқ: мал қорасының шартағы арқылы ма, терезе арқылы ма, саңылау немесе бақтың қоршауы арқылы ма — бәрібір, өйткені оның күн сипатты дидарының көз жанарымды шылаған әр тал шапағының өзі ақыл-ойымды нұрландырып, рухымды тасытады, одан кейін ақыл-парасаты мен айбыны жөнінен күллі әлемде маған тең келер жан баласы болмайды.

— Ақиқатын айтқанда, сеньор, — деп қарсылық білдірді Санчо, — анау әлгі күнді, яғни сеньора Дульсинея Тобосскаяны көрген кезімде ол соншалықты бір жарқырап тұрған жоқ-ты және жан-жаққа шашыратқан шапағы да көзіме шалына қоймаған, шамасы, бұл мейірімді ханымның, өзіңізге бұрын баян еткенімдей, мен барған кезде дән ұшырып жатқандығынан, айнала-маңын бұлт тәрізді қою шаң торлап, бет-әлпетін көрсетпей жібергендігінен шығар.

— Сонда сен, Санчо, сеньора Дульсинея дән ұшырып жатты деген тұжырымыңнан әліге шейін айнымай, солай ойлап, соған сеніп, соны ұстанып жүр екенсің ғой, солай ма? — деп сұрады Дон Кихот. — Шындығына келгенде, бұл жұмыс, бұл кәсіп әдетте басқадай іспен және ермекпен шұғылдану үшін жаратылған және сондаймен шұғылдануға борышты ақсүйек әулеттен шыққандар айналысатын және айналысуға тиіс, осы арқылы олардың тектілігін арбалет оғы жетер жерден-ақ аңғарып-білуге болатын, шаруаға мүлдем жуыспайды-ақ емес пе?.. Өздерінің хрустальдан соғылған сарайында төрт нимфаның немен шұғылданғанын: сүйікті өзені Тахоның суынан жағаға қалай шыққанын, көк майсаға жайғасып отырғаннан кейін, айлакер ақынымыздың айтуынша, алтынның, інжу мен жібектің қоспасынан тоқылған, аса бағалы маталарға кесте төгуге кіріскенін суреттейтін өлеңін есіңде жөнді сақтамаған екенсің-ау, Санчо. Өзің барып көргенде менің аяулы ханымым да, сірә, тап сондай шаруамен айналысып отырған болуы керек, шамасы, егер тек ересен ерліктерімді көре алмайтын әлде бір зұлым сиқыршы оны ауыстырып, өзге түрге енгізіп қойып жүрмесе; жалпы, ол залым жүрегімді қуанышқа бөлейтін нәрсенің бәрін мүлдем басқа бірдеңеге айналдырып жібереді, — мен тіпті өз қарекетімнің баспадан шықты делініп жүрген баянының авторы да, өзіме өштігі бар көз байлаушы боп шығып, оқиғаларды қасақана бұрмалап, ақиқатқа құшақ-құшақ өтірік қосып, осынау шынайылығы шүбәсіз хикаяның одан әрмен өрістеуіне қатысы жоқ басқа бір тосын жағдайлар жайындағы әңгімемен әуестеніп кете ме деп те қауіптенем. Беу, қызғаныш, сансыз көп бақытсыздықтың бастауы, ізгіліктің ірге тасын кемірген жебір құрт-ай! Жаман әдет атаулының өзегінде, Санчо, жан рақатын табуға деген құштарлық жатады, ал қызғаныштың өзегінде — күйініш, өшпенділік пен ызадан өңге дым да жоқ.