Дон Кихот ІІ - Мигель де Сервантес

— Біліп қойғаныңыз артық болмас, достым, андалусиялық сотқарлар арасында қалыптасқан мынадай дәстүр бар: ақыры куәгер болу бұйырғандықтан даукестер төбелесіп жатқанда сен де қол қусырып қарап отырмауың керек. Олай болса, құлаққағыс етілді деп есептей беріңіз, қожайындарымыз шайқасты бастаған бетте біз де өліспей-беріспейтін ұрыс ашуымыз қажет.

— Бұл дәстүрді арандатушылар мен бұзықтардың өздері-ақ ұстанып, өздері-ақ сақтай берсін, сеньор атқосшы, ал кезбе рыцарь атқосшыларына мұның қатысы жоқ, — деді Санчо келіспей. — Қалай болғанда да, ондай дәстүр жайында мырзамнан ештеңе естіген емеспін, ал ол кісі кезбе рыцарьлықтың бүткіл ереже-шартын бес саусағындай біледі. Мейлі, тіпті бұл жалған болмай, қожайындары ұрыс бастаған кезде атқосшылары да айқасқа түсуге тиіс дейтін ереже шынымен-ақ қолданылатын күннің өзінде де, мен бәрібір оны орындамаймын, одан да өзім сияқты момын атқосшыларға салынатын айыпты төлеп құтылғаным жақсы, — бұл әрі кеткенде екі фунт балауыздан аспайтынына кепілмін және мен осы екі фунтты төлегенді жөн көрем: мұның басымды емдеуге қажет таңғыштан арзандау болары анық, олай дейтінім, ұрыс кезінде басымды міндетті түрде шауып түсіретініне және қақ бөліп тастайтынына сенімім кәміл. Шайқасқа шыға алмайтынымның тағы бір себебі — менде семсер жоқ, оны тіпті өмірі қолыма ұстап көрмеген адаммын.

— Мұның амалын табу оңай, — деді басқа атқосшы, — менде көлемі бірдей екі кенеп қапшық бар, сіз біреуін аласыз, мен екіншісін алам, сосын тең жағдайда бір-бірімізді қапшықпен сабалауға кірісеміз.

— Бұған қарсылығым жоқ, — деді Санчо, — мұндай төбелес бізді жарақаттап қарық қылмас, бірақ біраз шаңды ұшыратыны анық.

— Жоқ, бұлай жарамайды, — деп қарсылық білдірді басқа атқосшы. — Қапшықты жел қақшып кетпеуі үшін ішіне салмағы біркелкі, сырты біртегіс бес-алты малта тас салып қою керек, сонда бір-бірімізді қапшықтағанда қай-қайсымызға да оншалықты бір зиян мен нұқсан келмейтін болады.

— Алда, антұрған-ай! — деп дауыстап жіберді Санчо. — Бір-біріміздің басымызды жарып, сүйегімізді мылжаламас үшін мынаның қапшықтарға жұп-жұмсақ бұлғын терісі мен мақта талшығын толтырғысы кеп тұрғанын қарашы! Ау, мархабатты мырзам, сіз оларды тіпті жібек құртының пілләсімен толтырсаңыз да мейлі, біліп қойыңыз, мен бәрібір айқасқа шықпаймын, мырзаларымыз өзді-өзі шайқаса берсін, неғылса да өздері білсін, ал біз тып-тыныш тірлік кешеміз, шарабымызды ішеміз, бізді діңкелетуге уақыт шіркін онсыз да барын салып бағады, ал бізге ғұмырымызды тиесілі уақыты мен мезгілінен бұрын тәмамдауға тырмысудың қажеті жоқ: әуелі бабымызбен пісейік, сосын топ етіп үзілерміз.

— Дегенмен, бізге бәрібір жарты сағаттай болса да төбелесуге тура келеді, — деді басқа атқосшы келіспей.

— Жо-жоқ, болмайды, — деп шорт кесті Санчо, — бір дастарқаннан дәм татқан кісімен шамалы да болса шатаққа баратындай соншалықты надан әрі қарау адамың мен емес. Оның үстіне, ол ашуымды келтіріп, жыныма тиюден де аман, ендеше, не үшін онымен жоқ жерден төбелесе кетпекпін?

— Мен мұның да амалын таптым, — деді басқа атқосшы. — Былай етеміз: жанжал басталар алдында қасыңызға жай басып жақындап келем де, тоңқалаң асып құлайтындай етіп сізді шапалақпен екі-үш рет тартып-тартып жіберем, осы арқылы ашу-ызаңызды оятам, тіпті балпақ тышқан болсаңыз да селт етпей қала алмассыз.