Дон Кихот ІІ - Мигель де Сервантес

— Құдай ақы, айтыңызшы, үйге алып келген мына кавальероңыз кім өзі? Шешем екеуімізді есімі де, кескін-кейпі де, сосын өзін кезбе рыцарьмын деп атайтыны да, бәрі де қайран қалдырып тұр, — деп сұраған.

— Бұл сұрағыңа қандай жауап қайтарарымды білмей тұрмын, балам, — деген дон Дьего. — Айтарым біреу ғана: көз алдымда істеген ісі дүниедегі ең дүлей делқұлының ғана қолынан келетін нәрседей көрінеді, ал аузынан шыққан әңгімелері парасат-парқы айрықша мол адамның сөзіндей естіледі, осы себепті әлгіндей істерін жуып-шайып, түкке алғысыз етіп тастайды. Өзің сөйлесіп көр, білім-танымын тексер, саналы адамсың, ақыл-есі орнында ма әлде ауыш па, әділ бағасын бер, ал өз басым оны, ашығын айтсам, қалыпты адам деуден гөрі шалықты адам деуге бейілмін.

Бұдан соң дон Лоренсо, ілгеріде айтылғандай, Дон Кихотты алдандыруға асықты, ал екеуара әңгіме кезінде Дон Кихот дон Лоренсоға сөз арасында былай деді:

— Әкеңіз сеньор дон Дьего де Мирандадан сирек кездесетін қабілетіңіз бен әр-алуан дарыныңыз жайында, соның ішінде әсіресе жақсы ақын екендігіңіз жөнінде құлағдар болғам.

— Ақын болуым әбден мүмкін, — деп жауап қатты дон Лоренсо, — бірақ, мені жақсы ақын деудің еш қисыны жоқ. Поэзияға ықыласымның бары рас, жақсы ақындарды оқығанды ұнататыным рас, алайда мұның бәрі әкем айтқандай мені жақсы ақын деп тануға аздық етеді.

— Қарапайымдылығыңыз маған ұнап тұр, — деді Дон Кихот, — әдетте ақындар менмен келеді, бұ дүниеде өздерінен басқа мықты ешкім жоқ деп ойлайды.

— Ескертусіз ереже жоқ, — деп құлаққағыс етті дон Лоренсо. — Шын жақсы ақындар бар, бірақ олар өздерін ондай деп ойламайды.

— Мұндайлар аз, — деп қарсылық білдірді Дон Кихот. — Айтыңызшы, қазіргі жазып жатқан өлеңіңіз не жайында? Әкеңіз маған бұған қатты алаң боп, мазаңыз кетіп жүргенін айтқан. Егер — глосса болса, онда бұл турасында азды-кем хабарым бар, өзіңізді қуана-қуана тыңдаған болар ем; ал егер әдеби сайысқа дайындалып жатсаңыз, онда екінші сыйлыққа ілігуге тырысқаныңыз жөн, өйткені бірінші сыйлық қашанда ықпалды немесе жоғары қызметтегі адамдарға беріледі, ал екінші сыйлық әрдайым әділдікпен тағайындалады, — осылайша, үшінші сыйлық екіншіге, ал екінші сыйлық болса, әлгі айтылған пікірге сай, біріншіге айналады — университеттердегі ғылыми дәрежелерге айна-қатесіз ұқсас. Алайда, соған қарамастан, бірінші атану қақына ие болуға ештеңе жетпейді.

“Әзірше бұл кісі маған ауыш секілді көрініп отырған жоқ, кейін қалай боларын көре жатармыз”, деп ойлады дон Лоренсо.

Ал, дауыстап былай деді:

— Меніңше, сіз жоғары оқу орнында болған сияқтысыз. Қандай ғылымды зерделедіңіз?

— Кезбе рыцарьлық ғылымын, — деп жауап қатты Дон Кихот. — Ол да поэзия ғылымы сияқты тамаша ғылым, тіпті одан сәл-пәл тәуірлеу.

— Мұның неғылған ғылым екенін білмеймін, — деді дон Лоренсо, — ол жайында осы күнге шейін ештеңе естімеппін.