Сборник стихов Мукагали Макатаева / Мұқағали Мақатаев өлеңдер жинағы - Мукагали Макатаев / Мұқағали Мақатаев

Бұлбұл көмей бұралтып ән салады

Алыста адасыпты аңсағаны.

Қарт Атаң жұрт бетіне қарай алмай,

Қарт әжең әлсін-әлі тамсанады.

Ал ән ше?

Ән күнәсіз мамырлайды.

Әр жүректі бір шымшып дамылдайды.

Бұл не пәле, қарғам-ау, білесің бе,

Бұ не пәле, неғылған ауыр қайғы?!

Отыра ғой алдымда, қарақапым,

Мынау қолым, саусағың, алақаның.

Неге саған мына жұрт қарамайды?

Тойың өтіп жатқанда, балапаным.

Неге, неге?

Білмейсің.

Мен білемін,

Мен айтайын кезегім келді менің.

Ей, өмірдің даңғаза қуанышы,

Түсінерсің бір кезде, сендіремін.

Айтпай жаным сірә да, жай таба ма,

Мен айтайын сен тыңда, байқа, бала!

Жалыны мол жастыққа кенелгенде,

Ата-анаңның қатесін қайталама!

Әуелі әнді тыңда, ән өлмейді,

Әнсіз тамұқ, кең болсын әлем, мейлі.

Әлемді кезіп жүрген махаббат бар,

Ән соны әрқашан да дәлелдейді.

Әнсіз жоқ нөсерде нұр, дауылда күш,

Ән сая - адам жаны дамылдағыш.

Сол әнді сорғалатып құйып жатыр,

Қираған радиоқабылдағыш.

II

Аттай төрт жыл екеуі достасқалы,

Екінші жыл жүректі тот басқалы.

Апырай, Алматыдан аттанарда,

Бағдатпен Бану неге қоштаспады?!

Ой, арман-ай, не деген сағым еді,

Секілді ғой даланың тағы желі.

Ажырасқан ақ қайың панасына,

Бей-жай боп Бағдат бүгін тағы келді.

Өтті уақыт ақ қайың өзгермепті,

Ал арман ғайып болып, көзден кетті.

Ішпей-жемей масайып, балбыраған,

Балауса, бал-шырынды кездер де өтті.

Тентек жел ақ қайыңды аймалайды,

Телміріп бала қайың жәй қарайды.

Бану жоқ, жапырақпен ойнамайды,

Бағдат тұр, бойда - дерті, ойда - қайғы.

... Күз бопты, асқарды бұлт тұмшалады,

Жел келіп жез қияққа мұң шағады.

Қатулы қабағына қаһар бұққан,

Қарт тауға қара нөсер мұң салады.

Қара бұлт қаралы ару түнереді,

Қарағай қара аспанға тіреледі.

Қаптай кеп қарбаласта қара қарға,

Қарайды қара тауға түнегелі.

Қара тау қара күзді ұнатпайды,

Қарайды, қамқор болып жұбатпайды.

Қарманып, қалжыраған қара құс кеп

Қайыңның бұтағына шуақтайды.

Табиғатта тірліктің бәрі де егіз

Қыс пен жаз, күз бен көктем, ән, лебіз

Махаббатпен масайрап жүрген шақта,

Мән бермейміз олардың бәріне біз.

Солай, солай...

Бағдат та екеу еді,

Екеуін бір-ақ арман жетеледі.

Өмірде жол ашасы басталғанда,

Бағдат қалды, ал Бану кете берді.

Махаббатын қыз Бану күйеледі,

Бағдат барып қайыңға сүйенеді.

Керуенін тартыпты батыс жаққа,

Кер тырналар - аспанның түйелері.

Бура шуда бұлттар да жөңкіледі,

Маңа барды, әлгіндей мөңкімеді.

Жүректің шыңырауындағы әлгі бір ән,

Бағдаттың көзіне жас келтіреді.

Бұлт жөңкіліп барады, қарамайды,

Жел жетектеп барады қарағайды.

Әлсін-әлі жүректі дір еткізіп,

Санада сағыныш ән балалайды.

Бағдат тұр ұйып тыңдап әлденені,

Ән келеді, шымырлап ән келеді.

Нөсер тынды, қара құс бұтақтағы,

Қауырсыннан таранып, сәнденеді.

Өрекпіп жел әлсіреп, баяулады,

Асқарға кеп ақша бұлт аялдады.

Ақ қайыңның бір сипап маңдайынан,

Қырқадан Бағдат төмен аяңдады.

Аяңдады, артына жалт қарады,

Сырлы қайың сидиып қап барады.

Тұла бойды тұлпардай тықыршыған,

Бір жылы әуез жүректі ақтарады.

Бір келеді жылы әуез, бір кетеді,

(Жолағысы келмейді-ау тілге, тегі...)

Алатаудың адуын ақ өзені,

Бар аймақты барынша гулетеді.

Екінші жыл жүректі тот басқалы,

Неге Бану кетерде қоштаспады?!

Күйген жері күлдіреп, жазылмайтын,

Күй-көңілге қыз Бану от тастады.

Неге Бану сертінде тұра алмады,

Қандай ғана әзәзіл ылаңдады!

Алғашқы әнім эфирден шырқалғанда,

Неге, неге құттықтап, қуанбады?!