«Сақ болды» ойына алып, Ботагөз қалтасынан револьверін тастамайтын еді. Ойына қауіп кірген ол Сарыбасқа білдірмей, қалтасын сипап еді, жоқ!.. Үйінде қалып қойыпты.

Оның қаупі күшейді. Тамырларына суық қан жүгірді. «Осы арадан кейін қайтсам қайтеді?» деп ойлады ол. Бірақ қайтпады: недәуір ілгері сұғынып барып қалған, содан қайтам десе, Сарыбас: «неге?» демей ме? Оған не жауап айтады?

«Тәуекел!– деп бекітті Ботагөз толқыған ойын,– маған бұл не істейді? Мылтығы болмаса, жекпе-жекке маған бұның шамасы келе ме?»

Осы ойдан кейін ілігері жүрісін бөгемеген Ботагөз білдіртпей, Сарыбастың екі қолын аңдыды, егер қалтасынан мылтық суыратын болса, бұрын қимылдауды мақұл көрді.

Олар қабыр басына келді. Топырағы торқаланып, гүлденіп тұрған қабыр!.. Айнала сайраған құс!.. Мейірленген табиғат!..

Жас қабырдың бұл салтанатына Сарыбас таңданған, тамашалаған болды. Ботагөздің ойы Сарыбаста, көзі қолында. Сезіктенген сайын Ботагөзге Сарыбастың көз қарауы, бет құбылысы, дене қимылдары күдіктендіре түседі.

– Ал, Ботагөз!– деді Сарыбас қабырларды айнала шолып көргеннен кейін.– Енді бірдеме демейміз бе?

– Не дейміз?

– Дұға-мұға оқымаймыз ба?

– Мен дұға білмеймін.

– Менің ептеп «құлқуалда» қайыратыным болатын еді. Отырыңыз, мұсылман баласымыз ғой, білген бірдемемізді айта кетейік.

Сарыбас жасыл шөптің үстіне тізерлей отыра кетті. Ботагөз тұрып қалды.

– Неге отырмайсыз!

– Сіз оқығыңыз келсе оқыңыз. Бұл кісілер менен дұға тілемейді.

Ботагөздің сөзін зілді, кескінін салқын көрген Сарыбас:

– Ұнатпасаңыз қойдым!–деді де түрегелді.– Енді қайтамыз ба?

– Әрине, сүйтеміз.

– Мына сырт жақ жазық дала, соған қарай шығып, бой көтеріп қайтсақ қайтеді?

– Сіз барыңыз! Менің жұмыстарым бар еді.

– Өлмей жұмыс біте ме? Бүгінгі қызмет аяқталған жоқ па?

– Бізге қызмет үшін күні мен түні бірдей.

– Сонда да, ұзақ қыдырмасаңыз да, сыртқа шықпай-ақ, анау бір көделі алапта аз отырып, дем алсақ қайтеді?

– Мен шаршағам жоқ.

– Опыр-ай, қарындасым-ай, бойыңды менен аулақ қылуға ант ішкенбісіз? Хаттарыма жауап бермеумен ғана қоймай, бетпе-бет көріскенде де шиыршық атасыз, мұныңыз қалай?

– Сырласудың орны бұл ара емес қой деймін, реті келсе қалада сөйлесерміз. Қаласыз ба? Қайтасыз ба?

– Сіз ше?

– Мен қайтам.

– Барыңыз, онда!

Жүре беруге Ботагөз сескенді. Сарыбасты ала кеткісі келді.

– Қалам десеңіз еркіңіз. Бірақ манағы «апарып қайтамын» деген сөзіңіз қайда?

– Өзіңізге пайдалы жағын ғана ұстайды екенсіз ғой, менің сөздерімнің?

– Сізге солай көрінген шығар, бірақ меніңше, адамға уәде қымбат қой деймін. Қалам десеңіз қалыңыз, мен кеттім.

Ботагөз жөнеле берді. Одан басқаның арқауын таппады. «Тәуекел!– деп ойлады ол,– не де болса көрейін!»

– Тоқта!–деген сөз артынан шымырлау шыққанға Ботагөз жалт қараса, Сарыбас төрт-бес адымдай жерде ту сыртынан наган ұсынып тұр. Ботагөздің жүрегі аттай тулап, көзі қарауытқандай боп кетті. Бірақ ол есінен танбай, ақылын тез жинады да:

– Бұл ойыныңызға жол болсын?–деді денесін бетпе-бет бұрып.

– Әлей болсын, сұлу қыз!–деді Сарыбас сазарып,– тұрыңыз, анау екі қабырдың арасына!

– Себеп?

– Ол сұрауыңыздың жауабын наган айтады. Рас айтам, тұрыңыз!

– Ендігі бозбаланың әзілі осындай болды деп еді десеңізші! Айтар жауабын наган осы арада-ақ айтсын!

– Сұлу қыз!.. Сұрқия қыз!.. Орындаңыз, бұйрығымды!

– Орындамасам ше?

– Екінің бірі.

– Біреуі ату!.. Біреуі ше?

– Соның үйлесі болады да.

– Қандай?

– Жату!

– Атқан соң, әрине жатады, түрегеп тұрмайды.

– Атпай да жату бар шығар.

– Қандай?

– Ойлаңыз!

– Ә-ә!.. түсіндім! Соңда? Құтылу?..

– Әрине!

– Оңбаған!.. Бұзық!..– деді Ботагөз екпінді дауыспен,– «адаммын» дегендегің осы ма! Саған теңейтін айуан жақ! Қапымды таптың, ат, дұшпан!..